လက်ထပ် ထိမ်းမြားခြင်း ကွာရှင်းခြင်း နှင့်ပစ္စည်း ခွဲဝေခြင်း အကြောင်း... အပိုင်း( ၂ )
မြန်မာ ဗုဒ္ဓဘာသာ အမျိုးသားနှင့် အမျိုးသမီးတို့သည် အိမ်ထောင်ပြု
လိုက်သည်နှင့် တပြိုင်နက် အခြား ဘာသာဝင် များနှင့်မတူပဲ ပစ္စည်းခန်း၌
လင်ပိုင်သည့် ပစ္စည်းတွင် မယားပိုင်ဆိုင်ခွင့် ရှိသကဲ့သို့ မယားပိုင်ဆိုင်သော
ပစ္စည်းတွင်လည်း လင်က ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ရှိသည့် အတူပိုင်ဆိုင် ကြသူများ ဖြစ်ကြသည် ။
ထိုသို့ အတူပိုင်ဆိုင် ကြသူများ ဖြစ်သောကြောင့် မည်သည့်ပစ္စည်း
သည် လင်မယားတို့နှင့် သက်ဆိုင်ပြီး အကျိုးခံစား ခွင့်ရှိကြောင်းကို
ဆက်လက်ဖော် ပြပါမည် ။
အောက်ဖော်ပြပါ အင်္ဂါရပ် အမျိုးအမည် များတွင် မြန်မာ ဗုဒ္ဓဘာသာ
လင်နှင့်မယားတို့ အကျိုးခံစားခွင့် ရှိကြသည် ။ ၎င်းတို့မှာ-
၁ ။ ပါရင်း
၂ ။ အထက်ပါ
၃ ။ ခန်းဝင်
၄ ။ သာမန် လက်ထက်ပွား
၅ ။ နှစ်ပါးစုံ
၆ ။ အမွေရ လက်ထက်ပွား တို့ဖြစ် ကြသည်။
၁ ။ ပါရင်း
••••••••••
ပါရင်း ဆိုသည်မှာ ငယ်လင် ၊ ငယ်မယား ဖြစ်ကြသည့် အိမ်ထောင်ဖက်များ၏
အိမ်ထောင်မပြုမီ ကတည်းက ပိုင်ခဲ့ပြီး အိမ်ထောင်ပြု ရာတွင် ပါလာသည့်
ပစ္စည်း ဖြစ်သည် ။ မြန်မာ ဗုဒ္ဓဘာသာ နှစ်ဦးတို့သည် ထိမ်းမြား လက်ထပ်ပြီး
သည်နှင့် တပြိုင်နက် တစ်ဦး၏ ပါရင်း ပစ္စည်းတွင်
ကျန်တစ်ဦးက သုံးပုံတစ်ပုံ အကျိုးခံစား ခွင့် ရှိသည် ။ ပါရင်းပစ္စည်း
ယူလာသူက သုံးပုံနှစ်ပုံ ရရှိသည် ။
၂ ။ အထက်ပါ
•••••••••••••
အထက်ပါ ဆိုသည်မှာ တစ်ခုလပ် သို့မဟုတ် မုဆိုးဖို ၊ မုဆိုး မ ဖြစ်သည့်
အိမ်ထောင်ဖက်များ ၊ အိမ်ထောင် ဟောင်းများ ဖြစ်သည့် အထက် အိမ်ထောင်၌
ပိုင်ခဲ့၍ အိမ်ထောင်သစ် ပြုရာတွင် ပါလာသည့် ပစ္စည်း ဖြစ်သည် ။
အထက်ပါ ပစ္စည်းမှာ ပါရင်းပစ္စည်း ကဲ့သို့ မဟုတ် မည်သည့်အခါမှ လင်မယား
နှစ်ဦးပိုင် မဖြစ်ပါ ။ မြန်မာ့ ဓလေ့ ထုံးတမ်း ဥပဒေအရ အိမ်ထောင်ကြီး များသည်
တစ်ဦး၏ အထက်ပါ ပစ္စည်းတွင် ကျန် တစ်ဦးက အကျိုးသက်ဆိုင် ခွင့်ပါ ။
သို့ရာတွင် ၎င်းတို့ နှစ်ဥိီးအနက် တစ်ဦးဦး ကွယ်လွန် သောအခါ
ကျန်တစ်ဦးက ကွယ်လွန်သူ၏ အမွေကို ဆက်ခံခွင့် ရှိပေသည် ။
၃ ။ ခန်းဝင်
•••••••••••
ခန်းဝင် ဆိုသည်မှာ ထိမ်းမြားစဥ်က ထိမ်းမြားသူ နှစ်ဦးအား သူတို့၏ မိဘ ၊ ဘိုးဘွား ၊
သားချင်း မိတ်ဆွေ သင်္ဂဟများက လင်နှင့်မယား နှစ်ဦး အကျိုးအတွက်
လက်ဖွဲ့သော သို့မဟုတ် ပေးသော ပစ္စည်း ဖြစ်သည် ။ ပါရင်းပစ္စည်းကို ထိမ်းမြားစဥ်
အခါ၌ ခန်းဝင်ပစ္စည်း အဖြစ် ကြေညာလျှင် ခန်းဝင်ပစ္စည်း ဖြစ်သွားသည် ။
ထိုသို့ ကြေညာ သော်လည်း မရွှေ့မပြောင်း နိုင်သော ပစ္စည်းဖြစ်လျှင်
မှတ်ပုံတင် ပေးရန် လိုအပ်သည် ။ ခန်းဝင် ပစ္စည်းတွင် လင်နှင့်မယားတို့
အညီအမျှ အကျိုးခံစားခွင့် ရရှိကြသည် ။
၄ ။ သာမန် လက်ထက်ပွား
••••••••••••••••••••••
သာမန် လက်ထက်ပွား ဆိုသည်မှာ အိမ်ထောင်ပြုပြီး နောက် ဇနီးမောင်နှံ
တစ်ဦးဦး၏ ကြိုးပမ်းမှုဖြင့် ဖြစ်ထွန်းရရှိသည့် ပစ္စည်းဖြစ်သည် ။
သာမန်လက်ထက် ပွားပစ္စည်းကို ခွဲဝေရာ၌ မြန်မာ့ ဓလေ့ ထုံးတမ်း ပစ္စည်းခန်း
ဥပဒေအရ ခွဲဝေရသည် ။ ပစ္စည်းခန်း ဥပဒေတွင် မည်သူသည် နိဿယ
( ထောက်ပံ့သူ ) ဖြစ်သည် ၊ မည်သူသည် နိဿိတ ( မှီခိုသူ ) ဖြစ်သည် ဟူသော
အခြေအနေ အပေါ်မူတည်၍ ခွဲဝေရသည် ။
နိဿယ ( ထောက်ပံ့သူ ) ဆိုသည်မှာ ထိုသူ တစ်ဦးတည်း၏ ကြိုးပမ်း ရှာဖွေမှုဖြင့်
သော်လည်းကောင်း ၊ ထိုသူ၏ ကုသိုလ်ကံဖြင့် အမွေရရှိ၍ သော်လည်းကောင်း
ရရှိသည့် သူကိုခေါ်ခြင်းဆိုဖြစ်သည် ။
နိဿိတ ( မှိီခိုသူ ) ဆိုသည်မှာ ထိုသူ၏ ကုသိုလ်ကံတရား သို့မဟုတ်
ကြိုးပမ်းမှုကို မှီခိုနေသည့် သူကို ခေါ်ဆိုခြင်း ဖြစ်သည် ။
သာမန် လက်ထက်ပွား ပစ္စည်းအား ခွဲဝေရာ၌ အိမ်ထောင်ကြီး ချင်းဖြစ်စေ ၊
တစ်ဦးက အိမ်ထောင်ကြီး ဖြစ်ပြီး ကျန်တစ်ဦးက
အပျို ၊ လူပျိုဖြစ်လျှင် ဖြစ်စေ နှစ်ဦးပိုင် ပစ္စည်းတို့တွင် အညီအမျှ
ရခွင့်ရှိသော်လည်း လင်နှင့် မယားတို့သည်
နိဿယနှင့် နိဿတ အခြေနေ ဖြစ်ပါက နိဿယ ( ထောက်ပံ့သူ ) က သုံးပုံနှစ်ပုံ ၊
နိဿိတ ( မှီခိုသူ ) က သုံးပုံတစ်ပုံ ရခွင့်ရှိသည် ။
လင်မယားနှစ်ဦး သဘောတူကွာရှင်းကြရာတွင် နိဿယနှင့် နိဿိတ အခြေအနေ
ဖြစ်ပါက ထောက်ပံ့သူ ကနှစ်ပုံ ၊ မှီခိုသူက တစ်ပုံရရှိသည်ဟု ဆိုသော်လည်း
" မခင်နှင့် မောင်ဖိုးစိန် ၊ ၆ ၊ ရန်ကုန် ၁ " အမှုတွင်-
" စီးသည့်ရေ ဆည်သည့် ကန်သင်းပမာ စီးပွားရှာ ရသူကရှာပြီး အိမ်ထောင်
ထိန်းသိမ်းသူက ထိန်းသိမ်းမှ စုဆောင်းမိမည်ဖြစ်၍ ထောက်ပံ့ ၊ မှီခိုသည့် သဘော မထားပဲ
နှစ်ဦး ကြိုးပမ်း ရရှိသည့် နှစ်ပါးစုံ နှင့်မခြား လင်နှင့်မယားတို့ အညီအမျှ
အကျိုးခံစားခွင့် ရှိသည် " ဟူ၍ စီရင်ထုံးဖွဲ့ ထားသည်ကို တွေ့ရသည် ။
အထက်ပါ စီရင်ထုံးအား " ချစ်တီး ကုန်တိုက် နှင့်မပု ( ၁၄ ရန်ကုန် ၆၉၇ )
အမှုတွင်လည်း သာမန် လက်ထက်ပွား ပစ္စည်း၌ လင်နှင့်မယားတို့
အညီအမျှ အကျိုးခံစားခွင့် ရှိကြသည် "ဟူ၍ လိုက်နာ ထုံးဖွဲ့ထားသည်ကို တွေ့ရ ပါသည် ။
၅ ။ နှစ်ပါးစုံ
••••••••••••
နှစ်ပါးစုံ ဆိုသည်မှာ အိမ်ထောင်ပြု ပြီးနောက် ဇနီး မောင်နှံ နှစ်ဦး အတူတူ ကြိုးပမ်းမှုဖြင့်
ဖြစ်ထွန်းရရှိ သည့် ပစ္စည်းဖြစ်သည် ။ နှစ်ပါးစုံ ပစ္စည်းမှာ လင်နှင့်မယားတို့ နှစ်ဦးစလုံး
ဒိုးတူဘောင်ဘက် ရှာဖွေရရှိသော ပစ္စည်းဖြစ်၍ အညီအမျှ အကျိုးခံစားခွင့် ရှိကြသည် ။
၆။ အမွေရ လက်ထက်ပွား
•••••••••••••••••••••••
အမွေရ လက်ထက်ပွား ဆိုသည်မှာ အိမ်ထောင်ပြု ပြီးနောက် ဇနီးမောင်နှံ တစ်ဦးဦး
အမွေဆက်ခံ ရရှိသည့်ပစ္စည်း ဖြစ်သည် ။ အမွေရ လက်ထက်ပွား ပစ္စည်း၌မူ အမွေရသူက
သုံးပုံနှစ်ပုံ ၊ ကျန်သူက သုံးပုံတစ်ပုံ အကျိုးခံစားခွင့် ရှိသည် ။
ခရစ်ယာန် ထိမ်းမြားခြင်း ဥပဒေတွင် လင်နှင့်မယား တို့၏ ပစ္စည်းပိုင်ဆိုင်ခွင့်နှင့်
ဥပဒေရေးရာ အနေအထား မှာ အစ္စလာမ် တရားဥပဒေနှင့် အလားတူဖြစ်ပြီး လင်ပိုင်
ပစ္စည်းသည် မယားနှင့် မသက်ဆိုင် သကဲ့သို့ မယားပိုင် ပစ္စည်းသည်လည်း လင်နှင့်
မသက်ဆိုင်ပါ ။ တစ်ဦး အမွေရသည့် ပစ္စည်းဖြစ်စေ ၊ ကြိုးပမ်းရှာဖွေ ရရှိသည့်
ပစ္စည်းဖြစ်စေ ၊ထိုသူ တစ်ဦးတည်း သာလျှင် ပိုင်ဆိုင်ခွင့် ရှိသည် ။
တစ်ဦးဦး သေဆုံးမှ သာလျှင် အမွေခန်း ဥပဒေနှင့်အညီ ထိုက်သင့်သော
အမွေစုကို ခံစားခွင့် ရှိကြသည် ။
ဟိန္ဒူ ဓလေ့ ထုံးတမ်း ဥပဒေအရ မယားဖြစ်သူသည် လင်ယောက်ျား အသက်ရှင်
လျှက်ရှိစဥ် အိမ်တွင် နေထိုင်ခွင့် နှင့် ကျွေးမွေး စောင့်ရှောက်မှု ခံယူခွင့်မှအပ
လင်ယောက်ျား၏ ပစ္စည်းအပေါ် အခွင့်အရေး တစ်စုံတစ်ရာ မရှိပါ ။
လင်ယောက်ျား သေဆုံးသည့် အခါတွင်လည်း သားယောက်ျား ကျန်ရစ်လျှင်
အိမ်တွင် နေထိုင်ခွင့်နှင့် ကျွေးမွေး စောင့်ရှောက်မှု ခံယူခွင့်မှအပ အခြားခံစားခွင့်
မရှိကြောင်း ဖတ်ရှူ့မိသမျှ ပြန်လည် မျှဝေလိုက် ပါသည် ။
( ဆက်လက် ဖော်ပြ ပါမည် ။)
{လက်ထပ်ထိမ်းမြားခြင်း၊ကွာရှင်းခြင်းနှင့်
ပစ္စည်းခွဲဝေခြင်းမှတ်စု.. အပိုင်း(၂)
Related Posts
"ကာမကိုလိမ်လည်ရယူမှု"
ကိုဖြူ ။ ။ “ရာဇသတ်ကြီးကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ”မှာ ပုဒ်မ -၄၁၇တစ်ခုတည်းကိုပဲ ပြစ်ဒဏ် (၁)နှစ်က(၃)နှစ်တိုးမြှင့်လိုက်တာတွေ့ရတယ်။ ဘာမှုလဲ ဆရာ။ ဘာကြောင့်ပြစ်ဒဏ်တိုးရတာလဲ။ယူတီကေ ။ ။ ကိုဖြူမေးတဲ့ပုဒ်မ (၄၁၇) က လိမ်လည်မှုအတွက်ပြစ်ဒဏ်ဖြစ်တယ်။ ပုဒ်မ ၅၁၁ပါတဲ့ရာဇသတ်ကြီ...
လင် နှင့် မယား ကွာရှင်းခြင်း
ကွာရှင်းပြတ်ဆဲခြင်းမှာ-မြန်မာ ဗုဒ္ဓဘာသာများကွာရှင်းပြတ်ဆဲခြင်း၊ အစ္စလာမ်ဘာသာများကွာရှင်းပြတ်ဆဲခြင်း၊ ဟိန္ဒူဘာသာများ ကွာရှင်းပြတ်ဆဲခြင်း၊ ခရစ်ယာန်ဘာသာများကွာရှင်းပြတ်ဆဲခြင်း တို့ဟာ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု မတူညီကြပါဘူး . . .- ဗုဒ္ဓဘာသာများကွာရှင်းခြင်းဗုဒ္ဓ...
မြန်မာ့ဓလေ့ထုံးတမ်း ဥပဒေပါ တရားဝင်ကွာရှင်းမှု
ဒီလိုကွာရှင်းမှုဟာ တရားဝင်ကွာရှင်းမှု ကွာရှင်း မှုဖြစ်လို့ နှစ်ဦးသဘောတူရင်လုံ လောက်ပြီလို့ ဆိုကြပါတယ် ။ ဒါပေမဲ့ တစ်လင်တစ်မယားဥပဒေ ပေါ် လာပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ဒီလိုကွာရှင်ပြီးမှာ တစ်ယောက်ယောက်က နောက်အိမ်ထောင်ပြုရင် နောက်တစ်ယောက် က အမှုဖွင့် အာမခံတ...