တစိမ်းတရံထံအမွေပစ္စည်းရောက်နေလျှင် (အမွေထိန်း)လျှောက်ပြီးမှ လက်ရောက်တောင်းပါ။

တစိမ်းတရံထံအမွေပစ္စည်းရောက်နေလျှင်

 (အမွေထိန်း)လျှောက်ပြီးမှ လက်ရောက်တောင်းပါ။

 ဦးကြွားပါ ၇ နှင့် ဒေါ်တင်လှ ပါ ၄ ၁၉၈၄ စာ ၂၃၉

အမွေထိန်းစာ ရလိုမှု

 ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။

" ရုံးခွန်"

 ရုံးခွန်အက်ဥပဒေဇယား ၂ အမှတ်စဉ် ၁(ခ)အရ ရုံးခွန် ၅ကျပ် ထမ်းဆောင်ရမည်။

" သက်ဆိုင်သည့် ဥပဒေ"

 အမွေဆက်ခံရေး အက်ဥပဒေ

" အင်္ဂါရပ်များ"

 ၁။ လျှောက်ထားသူသည် အမွေဆက်ခံပိုင်ခွင့်ရှိသူ ဟုတ်မဟုတ် ၊

 ၂။ လျှောက်ထားသူသည် အမွေထိန်းစာ လက်ခံထိုက်သူ ဟုတ်မဟုတ်။

" လျှောက်ထားရမည့်ရုံး"

 ကွယ်လွန်သူသေဆုံးစဉ် ၎င်းနေထိုင်ခဲ့သည့် ဒေသ သို့မဟုတ် 

အတည်တကျနေထိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိလျှင် ၎င်း၏ပစ္စည်း 

တစ်စိတ်တစ်ဒေသရှိရာ ဒေသနှင့်ဆိုင်သည့် 

ပြည်နယ် /တိုင်းတရားရုံးတွင် လျှောက်ထားရသည်။

 (အမွေဆက်ခံရေး အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၂၇၁)။

" လျှောက်ထားခွင့်ရှိသူ"

 သေသူ၏ ပစ္စည်းကို အားလုံးဖြစ်စေ ၊ တစ်စိတ်တစ်ဒေသဖြစ်စေ ၊ 

ရထိုက်သူ သို့မဟုတ် ဆိုခဲ့သည့်သူများ လျှောက်ထားသည့်အခါ 

၎င်းတို့အနက် တစ်ဦးကိုဖြစ်စေ ၊ အများကိုဖြစ်စေ ၊ 

တရားရုံး၏ ချင့်ချိန်ချက် သဘောအရ ပေးသင့်သူ သို့မဟုတ် ဆိုခဲ့သည့်

 တစ်ဦးတစ်ယောက်ကမျှ လျှောက်ထားခြင်း မရှိသည့်အခါ

 သေဆုံးသူ၏ မြီရှင်တစ်ဦးဦးတို့ဖြစ် သည်။ 

(အမွေဆက်ခံခြင်း အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၂၁၈)။ 

ကွယ်လွန်သူ ပစ္စည်းရှင်၏ ဆွေမျိုးသားချင်းများအနက်မှ 

မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကမျှ အမွေထိန်းစာ 

လျှောက်တောင်းရန် မလိုလားလျှင် သေဆုံးသူ ကျန်ရှိသော 

ပစ္စည်းများကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် သေဆုံးသူ၏ မြီရှင်တစ်ဦးဦးအား 

သက်ဆိုင်ရာ တရားရုံးမှ ထုတ်ပေးခွင့်ရှိသည်။

 ဦးလှဖေ နှင့် မခင်မေသန်း ပါ-၃ (၆၂/၈၅)။

" အမွေထိန်းစာနှင့် ကိုးကွယ်သည့်ဘာသာ"

 ကွယ်လွန်သူသည် ဟိန္ဒူဘာသာ ၊ မဟာမေဒင်ဘာသာ ၊ 

ဗုဒ္ဓဘာသာ ၊ ဆစ်(ခ်)ဘာသာ ၊ ဂျိန်းဘာသာတစ်ရပ်ရပ်ကို

 ကိုးကွယ်သောသူဖြစ်လျှင်သို့မဟုတ် အမွေဆက်ခံရေး 

ဥပဒေပုဒ်မ ၃အရ ကင်းလွတ်ခွင့်ရသူ ဖြစ်လျှင် ၎င်းနှင့်သက်ဆိုင်သော 

မိသားစုဥပဒေအရ ကွယ်လွန်သူ၏ အမွေအားလုံးကိုဖြစ်စေ ၊ 

တစ်စိတ်တစ်ဒေသကိုဖြစ်စေ ၊ ရထိုက်သူအား အမွေထိန်းစာထုတ်ပေးနိုင်သည်။

 ဦးစောကနေဒီရင် ပါ-၂ နှင့် ဦးလော့ရင့်မွှန်း (၀၁/၁၄၃)။ 

မြန်မာဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တို့အတွက် အမွေထိန်းစာ မထုတ်ဘဲ မနေရဟု ဥပဒေမဆို။

 ထုတ်ပေးရန်မလိုလျှင် ထုတ်မပေးခြင်းက တရားမျှတမှန်ကန်သည်။ 

မသန်းတင် ပါ-၂ နှင့် ဒေါ်လှခင် (၆၅/၁၅၄)။

" တရားမအထွေထွေမှုမှ တရားမကြီးမှု ပြောင်းဖွင့်ခြင်း"

 အမွေဆက်ခံခြင်း အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၂၉၅ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်အရ 

အမွေထိန်းစာလျှောက်ထားမှုတွင် ကန့်ကွက်သူရှိပါက

 တရားမအထွေထွေမှုကို တရားမကြီးမှုအဖြစ်

 ပြောင်းလဲဖွင့်လှစ်ရန် ဖြစ်သည်။ 

ကန့်ကွက်သူသည် ကန့်ကွက်ထိုက်သူ ဟုတ် မဟုတ်မှာ 

ထိုတရားမကြီးမှုတွင် တရားမကျင့် ထုံးဥပဒေအမိန့် ၁ နည်း ၁၀အရ 

အဆုံးအဖြတ်ပေးရမည့် ပြဿနာဖြစ် သည်။

 ဦးမြသန်း နှင့် ဦးခင်မောင်စိုး (၀၆/၃၉)။ 

အမွေထိန်းစာ လျှောက် ထားသူသည်

 တရားလိုဖြစ်ပြီး ကန့်ကွက်မည့်သူသည် 

တရားပြိုင်ဖြစ်သည်ဟု ပုဒ်မ ၂၉၅တွင် ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။

 အရွယ်မရောက်သေးသူအတွက် အမွေထိန်းစာ ရလိုကြောင်း 

လျှောက်ထားလျှင် အောက်ပါ အချက်၂ချက်နှင့် ပြည့်စုံရပေမည်။

 (၁) အရွယ်မရောက်သေးသူသည် အခြားသူများအား ပယ်ထုတ်ပြီး

 ၎င်းသာလျှင် အမွေရထိုက်သူ ဖြစ်သည်။

 (၂) အရွယ်မရောက်သေးသူအတွက် နီးစပ်ရာမိတ်ဆွေအဖြစ် 

ဆောင်ရွက်ရန်လျှောက်ထားသူ သည်အရွယ်မရောက်သေးသူ၏

 ပစ္စည်းများကို အုပ်ထိန်းရန် အာဏာပိုင်က ခန့်ထားသူ

 သို့မဟုတ် ရုံးက ခန့်ထားသူ ဖြစ်ရမည်။ 

မောင်စိန် နှင့် ဦးဖိုးတုတ် (၁၉၄၇၊ ရန်ကုန်၊ စာ-၃၁၂)။

" အမွေထိန်းစာ ထုတ်ပေးသင့်သူ"

 အမွေထိန်းစာ လျှောက်လျှင် မည်သူသည် 

သေသူ၏ ပစ္စည်းများကို အုပ်ထိန်းသင့်သည် 

ဆိုသည့်အချက်ကိုသာ ဆုံးဖြတ်ရမည်။

 အမွေပစ္စည်းကို မည်သူက ရထိုက်သည်ဆိုသည့် 

ပိုင်ရေးပိုင်ခွင့် ပြဿနာကို မဆုံးဖြတ်နိုင်ပေ။ 

ဒေါ်မိ ပါ-၆ နှင့် မူတီး (၆၆/၈၇၈)။ 

ကွယ်လွန်သူ၏ အမွေကို ဆက်ခံခွင့်မရှိသူအား

 ကွယ်လွန်သူ ကျန်ရစ်သောပစ္စည်းကို ထိန်းသိမ်းရန် 

အမွေထိန်းလက်မှတ်စာ လျှောက်ထားခြင်းကို 

ခွင့်ပြုခြင်းသည် အမွေဆက်ခံခြင်း အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၂၁၈ပါ

 ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့် ညီညွတ်မှုမရှိ။

 ဒေါ်မူမူ နှင့် ဦးလှသိန်း ပါ-၂ (၀၂/၃၀၁)။ 

သို့ဖြစ်ရာ လျှောက်ထားသူသည် သေသူ၏ 

အမွေရထိုက်သူဖြစ်ပြီး အရည်အချင်း ချို့ငဲ့သူလည်း

 မဟုတ်လျှင် အပြိုင်လျှောက်ထားသူလည်း မရှိပါက 

လျှောက်ထားချက်ကို ငြင်းပယ်ရန် မသင့်ချေ။

 ဒေါ်တိုးတိုးညွန့် နှင့် ဦးတင်ရွှေ ပါ-၃ (၉၂/၅၅)။ 

အလားတူပင် သေသူ၏ ပစ္စည်းကို ထိန်းသိမ်းရန်

 မုဆိုးဖို သို့မဟုတ် မုဆိုးမသည် သင့်လျော်သူပင် ဖြစ်သည်။

 နေဝင်း နှင့် မအောင်ကလေး (၄၊ အောက်မြန်မာပြည်၊ ၂၉၃)။

 တရားရုံးက အမွေထိန်းစာ ထုတ်ပေးလျှင် ရုံးခွန်ဥပဒေ 

ဇယား ၁ အမှတ်စဉ် ၁၁အရ ရုံးခွန်ထမ်းဆောင်ရသည်။

 ထို့ပြင် အမွေထိန်းသူသည် ခံဝန်ချုပ် ချုပ်ဆိုရသည်။ 

(အမွေဆက်ခံခွင့် ဥပဒေပုဒ်မ ၂၉၁)။

" အမွေထိန်းစာရသူ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့် (ပုဒ်မ ၂၀၁ နှင့် ၃၀၇) "

 အမွေထိန်းလက်မှတ်စာ ရသူသည် အမွေဆိုင်အားလုံးကိုယ်စား 

ပစ္စည်းကို စီမံခန့်ခွဲခြင်း ဖြစ်သဖြင့် တရားရုံး၏ ခွင့်ပြုချက်ရရှိပါက

 ၎င်းအား လွှဲအပ်ထားသည့် ပစ္စည်းကို ပေါင်နှံခြင်း သို့မဟုတ် 

ရောင်းချခြင်း သို့မဟုတ် ပေးကမ်းခြင်း သို့မဟုတ် လဲလှယ်ခြင်း 

ပြုလုပ်နိုင်သည်ဖြစ်၍ ယင်းသို့ ပြုလုပ်ခွင့် ရရှိရန်အတွက် 

ပစ္စည်းကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း စာချုပ်ချုပ်ဆိုခွင့် တောင်းခံရန် မလိုပေ။ 

အခြားသက်ဆိုင်ရာ ဌာနများကလည်း အမွေဆိုင်အားလုံး၏ ကိုယ်စား

 အမွေထိန်းလက်မှတ်စာ ရရှိသူ၏ စီမံခန့်ခွဲမှုကို

 နည်းဥပဒေ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနှင့်ညီညွတ်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးရမည်ဖြစ်သည်။

 ဦးပါစီကောင်း အမှုကိစ္စ (၂၀၀၀/၁၆၈)။

" လျှောက်ထားသူသေဆုံးခြင်း"

 အမွေထိန်းစာ လျှောက်ထားသူ သေဆုံးလျှင် အမှုရပ်စဲသည်။

 ဦးမဂျစ် နှင့် မာမက်မေဒင် ပါ-၈ (၇၇/၄၄)။ 

သို့သော်လည်း ကန့်ကွက်သူ သေဆုံးလျှင် အမှုရပ်စဲရန်အကြောင်းမရှိ။

 ပထစ နှင့် ဦးကျော် (၈၆/၁၈)။

အညွှန်း -  ( ဦးတင်ဝင်း ၊  တရားရုံးချုပ် ၊ တရားမမှု(၂၈)မျိုး

 စီရင်ချက်ရေးသားပုံများနှင့် အကျိုးသက်ရောက်စေ သည့် အမိန့်များ၊ ၊ စာ - ၉၃)

#ဥပဒေရေးရာ