ကိုယ်စားလှယ်စာ ဖျက်သိမ်းခြင်း ၊ ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ်မှ ရုပ်သိမ်းခြင်း

မနေ့က သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်က လှမ်းမေးပါတယ် ။ ကိုယ်စားလှယ်စာ

ပြန်ဖျက်ချင်တယ် ။ ဘယ်လို ရုပ်သိမ်း ရမလဲတဲ့ ။ မြို့နယ် စာချုပ်မှူး

သွားမေးတော့ ယောင်တောင်တောင် လုပ်နေလို့ပါတဲ့ ။

ကိုယ်စားလှယ်စာ ဖျက်သိမ်းခြင်း ၊ ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ်မှ ရုပ်သိမ်းခြင်း  ( Revocation )

ဦးဇော်မင်း  ( နတ်မောက် )

စာချုပ် စာတမ်း မှတ်ပုံတင် အရာရှိများ အနေဖြင့် ၊ မိမိထံ လာရောက် တင်သွင်းသော 

ကိုယ်စားလှယ် လွှဲစာသည် အသက်ဝင်ဆဲ ရှိ / မရှိ ၊ (Still Operative or In-operative) ကို 

မစီစစ်ဘဲ ၄င်းပါဝါအရ ဆက်လုပ်ရမည့် ကိစ္စရပ်များအား လက်ခံ မှတ်ပုံတင်

 ခွင့်ပြုလိုက်ပါက မူလလွှဲအပ်သူ၌၄င်း ၊ လွှဲအပ်သူ၏ အကျိုးခံစားခွင့် ရှိသူများ၌ ၄င်း ၊ 

ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်လေ့  ရှိတတ်ပါသည် ။ 

ကိုယ်စားလှယ် ပါဝါ၏ သက်တမ်း ( သို့ )  အာဏာ သက်ရောက်မှု ရပ်ဆိုင်းသော အခြေအနေကို 

ယခင်Post များတွင် တင်ပြပေးခဲ့ပြီး  ဖြစ်ပါသည် ။ 

သို့ဖြစ်၍ မည်သည့်အခြေအနေတွင် ကိုယ်စားလှယ် ပါဝါသက်တမ်း ကုန်ဆုံးသွား သည်ကို 

သိသာလောက်ပြီ ဖြစ်ပါသည် ။ 

ဤသို့  သက်တမ်းကုန်ဆုံးမှု အမျိုးမျိုးထဲမှ လွှဲအပ်သူမှ ပါဝါကို ပြန်ရုပ် သိမ်းမှု ကိစ္စမျိုးအတွက်

 ယခုအပိုင်းတွင် ရှင်းလင်း သွားမည် ဖြစ်ပါသည် ။ 

အဘယ့်ကြောင့် ဆိုသော် လွှဲအပ်သူ များသည် အကြောင်းအမျိုးမျိုး တို့ကြောင့် မိမိလွှဲအပ်သော 

ပါဝါကို သတင်းစာမှ ကြော်ငြာ၍ လည်းကောင်း ၊ မူလ လွှဲအပ်ခဲ့သော ရုံးသို့ စာတင်၍ လည်းကောင်း ၊ 

ယင်းလွှဲစာအရ ထပ်မံ သွားရောက် ဆောင်ရွက်ရမည့် ရုံးသို့ ကန့်ကွက်စာ တင်ပို့၍လည်းကောင်း ၊  

ရုပ်သိမ်းတတ် ကြသည်ကို မကြာခဏတွေ့ နိုင်သောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ ကိုယ်စားလှယ်ပါဝါ 

ရုပ်သိမ်းမှု နှင့်ပတ်သက်၍ စာချုပ် စာတမ်း မှတ်ပုံတင် လက်စွဲဥပဒေ နည်းဥပဒေ ( ၁၀ဝ ) တွင် 

အောက်ပါအတိုင်း ဖော်ပြထားပါသည်။ 

နည်းဥပဒေ ၁၀၀ 

[..စာချုပ်စာတမ်း မှတ်ပုံတင် အရာရှိတိုင်းသည် မိမိရုံးတွင် ( သို့မဟုတ် ) အခြား မှတ်ပုံတင် ရုံးတွင် 

မှန်ကန်ကြောင်း  လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့သော ကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာများကို လွှဲအပ်သူက ပြန်လည် 

ရုပ်သိမ်းကြောင်း အကြောင်းကြား ကြေညာချက် ၊ သတင်းပေး ပို့ချက် ၊ အသိပေးချက် တစ်စုံတစ်ရာကို 

ရရှိ / သိရှိပါက ၄င်းအသိပေးချက် အချက်အလက် မှတ်တမ်းကို အမြဲဖိုင် တစ်ခုဖွင့်၍ တွဲထားရမည် ။ 

၄င်းစာရွက်ပေါ်၌ မှတ်ပုံတင် အရာရှိက အကြောင်းကြားစာ လက်ခံရရှိသော နေ့စွဲတပ်၍ လက်မှတ် ရေးထိုး 

ထားရမည် ၊ ထို့အပြင် သက်ဆိုင်ရာ မှတ်ပုံတင်စာအုပ် - ၆ - ရှိ မူလ ကိုယ်စားလှယ် လွှဲစာ ရေးသွင်းချက်များ

ပေါ်တွင် မှင်နီဖြင့် (Power Revoked, See pages --- of Permanent File) “ကိုယ်စားလှယ်စာ ရုပ်သိမ်းပြီး

၊ အမြဲဖိုင် စာမျက်နှာ (        ) တွင်ကြည့်” ဟူ၍ ထောင့်ဖြတ် ရေးသားရမည် ။

 စာချုပ် စာတမ်း မှတ်ပုံတင် အရာရှိသည် ထိုသို့ ကိုယ်စားလှယ် လွှဲစာ ရုပ်သိမ်းကြောင်း 

အကြောင်း ကြားချက် ၊ သတိပေး ကြေညာချက် တစ်ခုကို လက်ခံရရှိ သိရှိပြီး ဖြစ်ပါက အသက်မဝင်

တော့သော ၄င်းလွှဲစာ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်အရ မိမိထံ တင်သွင်းသော စာချုပ်စာတမ်း တစ်စုံတစ်ရာကို 

မှတ်ပုံတင်ရန်အလို့ငှာ ခွင့်မပြုရ၊ အကယ်၍ ရုပ်သိမ်းကြောင်း သတိပေးချက် အပေါ်၌လည်းကောင်း ၊ 

လွှဲစာရုပ်သိမ်းပြီး ဖြစ် / မဖြစ် ပေါ်၌လည်းကောင်း ၊ မှတ်ပုံတင် အရာရှိက သံသယရှိပါက ယင်းကိုယ်တိုင်

 ကျေနပ်သည်အထိ ပုဒ်မ ၃၄ ( ၃ ) ( ဂ ) အရ ၊ ကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာ အသက်ဝင်တည်မြဲ / မမြဲ 

စုံစမ်းစစ်ဆေး နိုင်သည် ၊ ကျေနပ်မှသာ ယင်း ကိုယ်စားလှယ် ပါဝါအရ မှတ်ပုံတင် ခွင့်ပြု နိုင်သည် ။ ]

ထို့ကြောင့် ကိုယ်စားလှယ် လွှဲစာကို ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းလိုပါက ရုပ်သိမ်းလိုသော လွှဲအပ်သူသည် 

ရုံးမှ ထုတ်ပေး ထားသော လွှဲစာနှင့် သတင်းစာတွင် ကြေညာ ဖော်ပြခဲ့သော ရုပ်သိမ်းကြောင်း 

ကြော်ငြာချက် တို့ကို ရုံးခွန် တံဆိပ်ခေါင်း  ၃၀၀ /-တန်ကပ်ထားသော ရုပ်သိမ်းလိုကြောင်း 

လျှောက်လွှာတွင် ပူးတွဲ၍ ကိုယ်စားလှယ်စာ ထုတ်ပေးခဲ့သော မူလရုံးသို့ တင်ပြရပါမည် ။

စာချုပ် စာတမ်း မှတ်ပုံတင်အရာရှိက နည်းဥပဒေ ၁၀ဝ နှင့်အညီ စစ်ဆေး ဆောင်ရွက်

မှတ်ချက်ရေးပြီး စာအုပ်အမှတ် ၆ ၌ ဖျက်သိမ်းကြောင်း မှတ်တမ်း တင်ထားရပါသည် ။

ပြန်လည် ရုပ်သိမ်း၍ မရသော ကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာ ဤနေရာ၌ အချို့သော လွှဲစာများတွင် 

ဖော်ပြလေ့ရှိသော ပြန်လည် ရုပ်သိမ်း၍ မရသော ကိုယ်စားလှယ် လွှဲစာ+ ဟူသည့် စကားရပ် ပါရှိနေ၍ 

ယင်းလွှဲစာကိုလွှဲအပ်သူမှ ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းခြင်း ၊ ပယ်ဖျက်ခြင်းအတွက် တင်ပြ လာပါက 

မှတ်ပုံ တင်အရာရှိများ အနေဖြင့် ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း ရှိ မရှိ ဆိုသောကိစ္စကို ဆွေးနွေး တင်ပြလို ပါသည် ။ 

ပဋိညာဉ်ဥပဒေတွင် ပြန်လည် ရုပ်သိမ်း၍ မရသော ကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာ လွှဲခွင့်ရှိကြောင်း 

အတိအလင်း ပြဋ္ဌာန်းထားချက် မတွေ့ရှိရပါ။ သို့သော် ပဋိညာဉ် အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၂၀၂ တွင် 

ကိုယ်စားလှယ် လွှဲအပ်သူနှင့် ကိုယ်စားလှယ်တို့ အကြား၌ အတိအကျ ချုပ်ဆိုထားသော ပဋိညာဉ် မရှိခဲ့လျှင် 

ကိုယ်စားလှယ်၏ အကျိုး ခံစားခွင့် တစုံတရာ ကျန်နေပါ လျှက်နှင့် ကိုယ်စားလှယ်၏ အကျိုးခံစားခွင့်ကို 

ဆန့်ကျင်ပြီး  ကိုယ်စားလှယ် လွှဲစာကို ရုပ်သိမ်း၍မရကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

ကိုယ်စားလှယ်စာ ရုပ်သိမ်းခြင်း ၊ စွန့်လွှတ်ခြင်း ကိစ္စမှာ အကျိုးခံစား ခွင့်များနှင့် ဆက်နွယ်

 နေသဖြင့် လွန်စွာ ရှုပ်ထွေး ပါသည် ။ သာမာန်အားဖြင့် ကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာ ရုပ်သိမ်းခြင်း 

အမှန်ပြီး မြောက်ခြင်း ရှိ မရှိ ခွဲခြားရန် ခဲယဉ်းပါသည် ။ ကိုယ်စားလှယ်က ၄င်းအား လွှဲအပ် တာဝန်

ပေးထားသော အလုပ်ကို တစိတ်တဒေသ ဆောင်ရွက်ခြင်း မပြုမှီတွင်သာ ရုပ်သိမ်း၍ ရပါသည် ။ 

တစိတ်တဒေသ ဆောင်ရွက် နေခဲ့လျှင် ရုပ်သိမ်း၍မရပါ ၊ လုံလောက်သော အကြောင်းမရှိဘဲ 

ပါဝါ ရုပ်သိမ်းခြင်း ၊ စွန့်လွှတ်ခြင်း ပြုလုပ်ခဲ့လျှင် ပဋိညာဉ် အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၂၀၅ အရ ပျက်ကွက်သူက

 လျှော်ကြေး ပေးရပါမည် ။ ဤတွင် Power  ပြန်ရုပ်သိမ်းရာတွင် ဆောင်ရွက်ရမြဲ လုပ်ထုံး

လုပ်နည်းများကို အကျဉ်းမျှ ထပ်မံရှင်းလင်း ဖော်ပြ ပေးပါမည်။

( က ) ဖျက်သိမ်းရမည့် လွှဲစာ အမျိုးအစား

 ပါဝါ ရုပ်သိမ်းရန် ၊ ဖျက်သိမ်းရန် ရုံးသို့တင်ပြလာမည့် ကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာ များမှာ အောက်ပါ 

အမျိုးအစား များမှ လွဲ၍ အခြားမရှိနိုင်ပါ ။ ၄င်းတို့မှာ -

 ( ၁ ) အထူးကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာ

 ( ကက ) ရိုးရိုးအထူး ကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာ၊

 ( ခခ ) ပြန်လည် မရုပ်သိမ်းနိုင်သော အထူးကိုယ်စား လှယ်လွှဲစာ ( အဖိုးစားနားပါရှိသော 

အထူးကိုယ်စား လှယ်လွှဲစာ) 

(၂) အထွေထွေကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာ  - တို့ဖြစ်ပါသည်။

(ခ) ဖျက်သိမ်းသည့်နည်းလမ်း

တင်ပြလာသော ပါဝါ ရုပ်သိမ်း ပေးရန် လျှောက်ထားမှုများသည် အောက်ပါ အတိုင်း 

လွှဲစာ အမျိုးအစား အလိုက် နည်းလမ်းတကျ ဆောင်ရွက်ထားရှိပြီး လျှောက်ထား

တင်ပြလာခြင်း ဖြစ်ပါက မှတ်ပုံတင် အရာရှိမှ ယင်းပါဝါ ရုပ်သိမ်းမှုကို လက်ခံ၍ 

မူလလွှဲအပ် မှတ်ပုံတင် ထားသော လွှဲစာကို ဖျက်သိမ်း ပေးနိုင်ပါသည် ။

(၁) အထွေထွေ ကိုယ်စားလှယ် လွှဲစာနှင့်  ရိုးရိုးအထူး ကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာ

(ကက) လွှဲအပ်ပေးသူမှ သတင်းစာတွင် ပါဝါရုပ်သိမ်းကြောင်း ၊ ကိုယ်စားလှယ်လွှဲ 

အပ်ထားမှုကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာ၍ -

( ခခ ) ယင်းကြေညာဖြတ်ပိုင်းနှင့်အတူ လူကိုယ်တိုင်ဖြစ်စေ၊ စာဖြင့်ဖြစ်စေ လျှောက်ထား တင်ပြခြင်း။

( ဂဂ ) ပါဝါရုပ်သိမ်းမှုကို လွှဲပေးသူနှင့် လွှဲအပ်ခံရသူ နှစ်ဦးနှစ်ဖက်လုံးမှ သဘောတူ ပူးတွဲ၍လည်း 

တင်ပြလျှောက်ထားခြင်း။

( ၂ ) ပြန်လည်မရုပ်သိမ်းနိုင်သော အထူးကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာ၊

(ကက) ကိုယ်စားလှယ်လွှဲအပ်ထားသူ (Principal) က တဖက်သတ် ဖျက်သိမ်းခွင့်မရှိပါ။

( ခ ခ ) ဖျက်သိမ်းရန် ၂ ဦး ၂ ဖက် သဘောတူလျှောက်ထားရမည်၊

( ဂ ဂ ) မူလ လွှဲအပ်သူက ရုပ်သိမ်းမှုကို လွှဲအပ်ခံရသူက သဘောတူညီမှု မရှိလျှင် သက်ဆိုင်ရာ

 တရားရုံး တွင်သာ ဖျက်သိမ်းခွင့်ရှိသည်။

မှတ်ချက် ။ ။လုပ်ငန်းကိစ္စတစ်ခုဆောင်ရွက်ရန် သတ်မှတ်လွှဲအပ်သော အထူးကိုယ်စားလှယ် လွှဲစာဖြစ်က 

ယင်းလုပ်ငန်း မဆောင်ရွက် မပြီးပြတ်သေးမှီ ရုပ်သိမ်း၍မရပါ။ 

 ဤမျှဆိုသော် အထက်တွင်ဖော်ပြခဲ့သော နည်းဥပဒေ ၁၀ဝ အရ လွှဲစာ ရုပ်သိမ်းခွင့် နှင့်ပတ်သက်၍ 

ဆောင်ရွက်ရမည့် လုပ်ငန်းမှာ သိသာထင်ရှားလောက်ပြီ ဖြစ်ပါသည်။ ဤနေရာ၌ စာချုပ်စာတမ်း 

မှတ်ပုံတင် စာအုပ် (၆) ရှိ စာတိုင် (၇) ၌ ဤရုံး မှ လွှဲပေးသော လွှဲစာသည် မည်သည့်ရုံး၌ 

အသုံးပြုမည်ကို မှတ်တမ်းတင်ထားပြီး ဖြစ်ရာ ရုပ်သိမ်းကြောင်း သိရှိသော 

မူလစာချုပ်စာတမ်း မှတ်ပုံတင်ရုံး သည် မိမိရုံး၌သာ နည်းဥပဒေ ၁၀ဝ အရ ဆောင်ရွက်ရုံဖြင့် 

မလုံလောက်ပါ။ ၄င်း ကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာကို အသုံးပြုမည့် အခြားမှတ်ပုံတင်ရုံးသို့ 

ရုပ်သိမ်းကြောင်း အသိပေးချက်ကို  ထပ်ဆင့် အကြောင်း ကြားပေးရန် လိုအပ်လှပါသည်။ 

သို့မှသာ အသက်မဝင်တော့သော ယင်းလွှဲစာအရ ဆက်လက် ဆောင်ရွက်မည့် လုပ်ငန်းများကို  

တားဆီးနိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။

မှတ်ချက် ။  ။  ဤနေရာ၌ အထူးသတိပြုရန်မှာ ဖျက်သိမ်းကြောင်း ရေးမှတ်ထားပြီးသော 

ကိုယ်စား လှယ်လွှဲစာ ကို လာရောက်မိတ္တူကူးရန် လျှောက်ထားမှုရှိပါက လုံးဝလက်ခံ

 ကူးပေးခွင့်မရှိခြင်းပင် ဖြစ်ပါသည်။

crd.ဦးဇော်မင်း(နတ်မောက်)