လိုင်စင် မြေ

လိုင်စင် မြေ

အစိုးရမှ စီမံချထား နိုင်သောမြေ ( Land of the disposal of 

Government ) များကို အောက် မြန်မာပြည် မြို့နှင့် ကျေးရွာ

မြေများ အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၆ ( ခ )အရ အခွန်တော် အရာရှိက 

ခေတ္တယာယီ သဘော လိုင်စင်ထုတ် ပေးနိုင်ခွင့် ရှိပါသည် ။ 

မြေငှား ဂရန်တွင် ပစ္စည်းလွှဲပြောင်း ပေးပိုင်ခွင့် သဘော ပါရှိပြီး 

လိုင်စင်တွင်မူ ပစ္စည်းလွှဲပြောင်း ပေးပိုင်ခွင့် မရှိဘဲ ခေတ္တအသုံး

ပြုခွင့် သက်သက်မျှသာ ပေးထားခြင်း ဖြစ်ပါသည် ။ လိုင်စင် 

ထုတ်ပေးထားတဲ့ မြေကို နှစ်တို ၊ နှစ်ရှည် ဂရန်ရရှိရန် လျှောက်

ထားတဲ့အခါ ၎င်းအား လိုင်စင်ရပြီး ဖြစ်၍ မြေငှားစာချုပ် ထုတ်

ပေးရမည်ဟု ဥပဒေ ပြဌာန်းချက် မရှိပါဘူး ။ ဥပဒေက ပေးထား

သော အခွင့်အရေးမျှ ကိုသာ လိုင်စင်သမားမှ ရရှိနိုင်ပြီး လိုင်စင်

ပါ အခွင့်အရေးထက် ပို၍ တောင်းပိုင်ခွင့် မရှိပါ ။

ပါမစ် မြေ

အစိုးရမှ ချထားပေး ပိုင်ခွင့် ရှိသော Disposal Land ကို အသုံးပြု

နိုင်မည့် အခွင့်အရေး Right of Land မှာ အောက်မြန်မာပြည် မြို့နှင့် 

ကျေးရွာမြေများ အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ- ၄( ၇ ) ၊ ပုဒ်မ - ၇ ( က )နဲ့ ပုဒ်မ 

- ၁၆ ( က )၊ ( ခ ) တို့အရ Grant၊ Lease၊ License ဟူ၍ ( ၃ )မျိုးဖြင့်

သာ သုံးစွဲခွင့် ရရှိနိုင် ပါသည် ။ ဒါပေမဲ့ မြို့သစ်တွေ အကွက်ရိုက် 

တဲ့အခါ ချပေးလေ့ရှိတဲ့ ပါမစ်မြေဆိုတာ ရှိပြန်သေးတယ် ။ ပါမစ်မြေကို

 သိနားလည်ဖို. ခုခေတ်မှာ အရေးပါလာ ပါတယ် ။ နဝတ တက်လာပြီး 

မြို့နယ်တိုင်း လိုလိုမှာ မြို့သစ် ရွာသစ်တွေ တည်ထောင်ကြ တဲ့အခါ 

အကွက်ရိုက်ပြီး မြေပါမစ် ထုတ်ပေးကြ တဲ့အတွက် မြို့သစ် မြေချ

ပါမစ်တွေ တစ်ပြည်လုံး ပလူပျံလာ ပါတယ် ။ ပါမစ် ဆိုတာဟာ 

မြေနေရာချ ထားပေးသည့် အမိန့်သာ ဖြစ်ပြီး တရားဝင်မြေ အသုံးပြုခွင့် 

အမိန့် ၊ မြေပိုင်ဆိုင်ခွင့် အမိန့် မဟုတ်ပါဘူး ။ မြို့မြေ အတွင်း မြေပိုင်

ဆိုင်ခွင့် ၊ နေထိုင်ခွင့်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ၁၈၉၈ ခုနှစ် အောက်မြန်မာ 

ပြည်မြို့နှင့် ကျေးရွာမြေများ အက်ဥပဒေ အခန်း - ၂ ၊ ပုဒ်မ- ၇ ၊ 

ပုဒ်မ- ၈ နဲ့ ပုဒ်မ - ၁၆ တို့အရ သတ်မှတ် ထားရာမှာ ပါမစ်ကို ဖော်ပြ

ထားတာ မတွေ့ပါဘူး ။

အစိုးရ မြေကို အသုံးပြုနိုင်ဖို့က သတ်မှတ် ကာလ တစ်ခုအတွက် မြေ

ငှားရမ်း သုံးစွဲခွင့် ရရှိဖို့ ဂရန်စာချုပ် ချုပ်ဆို ငှားရမ်း ရပါတယ် ။ အစိုးရ

ကိုယ်စား မြို့နှင့် ကျေးရွာမြေများ အက်ဥပဒေပါ အမိန့်ကြော်ငြာ စာများ

အရ ခန့်အပ်တာဝန် ပေးထားတဲ့ အခွန်တော် အရာရှိနဲ့ မြေအသုံးပြုမဲ့ 

ကာယကံရှင်အကြား လက်မှတ်ရေးထိုး ချုပ်ဆိုထားတဲ့ မြေငှားရမ်း 

သုံးစွဲခွင့် ဂရန်စာချုပ် ၊ အငှားစာချုပ် လိုအပ်ပါတယ် ။ ပါမစ် ကျတော့ 

ဥပဒေမှာ မည်သူက မည်သို့ ထုတ်ပေးရန် ဆိုတဲ့ ပြဌာန်းချက် မရှိတော့ကာ 

ကော်လိပ်တော်များက ဥပဒေကို ကျော်လွန်ပြီး လက်မှတ်ရေးထိုး ထုတ်

ပေးလို့မရပါဘူး။ ဒါကြောင့် ပါမစ်ကို ကော်လိပ်တော်က ထုတ်ပေး 

လေ့မရှိဘဲ မြို့မြေချ ထားရေး ကော်မတီကသာ ချထားပေးတာ သတိမူရမှာ  

ဖြစ်ပါတယ် ။ ပါမစ်မြေဟာ ဂရန်အဆင့် မဟုတ်ပါဘူး ။ ပါမစ်ရသူဟာ 

မြေကွက်မှာ နေထိုင်တယ်လို့ ချထားခံရသူသာ ဖြစ်ပြီး ၊ အစိုးရမြေကို 

တရားဝင် သုံးစွဲခွင့် မရရှိသေးဟု ဆိုနိုင်ပါတယ် ။ လိုင်စင်ကမှ မြေကို 

ခေတ္တ အသုံးပြုခွင့် ၃ နှစ်လို့ ပါရှိသေးတာမို့ ပါမစ်ဟာ လိုင်စင် 

လောက်တောင် အာနိသင် မရှိပါဘူး ။ ပါမစ်နဲ့ မြေချထားရာမှာ သတ်မှတ်

ကာလ အတွင်း ချထား မြေကွက်ကို အဆောက်အဦး မဆောက်ရင် မြေချ

ထားမှုကို ပြန်ဖျက်သိမ်း နိုင်ပါသည် ။ မြေချထား ခံရသူ ၊ ပါမစ်ရရှိသူက 

မိမိအမည်နှင့် မြေကို တရားဝင် သုံးစွဲခွင့် ရလိုရင်ဖြင့် အငှားဂရန် ၊ ဂရန် ၊ 

ဒါမှမဟုတ် လိုင်စင်တစ်ခုခု ထပ်လျှောက်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ် ။

ပါမစ်နဲ့  ချထား မြေကွက်များကို အမွေဆက်ခံခွင့် ၊ လွှဲပြောင်း ပိုင်ခွင့် 

မရှိပါဘူး ။ ပါမစ်မြေကို ရောင်းဝယ် လွှဲပြောင်းရာတွင် တရားဝင် 

စာချုပ် စာတမ်း တောင် လုပ်ခွင့် မပေးရပါဘူး ။

Credit: Ko Zaw ( Nat Mauk)