အမွေဆက်ခံခွင့် လက်မှတ်စာ လျှောက်ထားမှုအကြောင်း

အမွေဆက်ခံခွင့် လက်မှတ်စာ လျှောက်ထားမှုအကြောင်း

(Succession Certificate)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

" ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းချက်"

==========

၁။ ကွယ်လွန်သူ၏ ပိုင်ဆိုင်ခွင့် title ကိုဆက်ခံသူသည် ကွယ်လွန်သူရရန်ရှိသော ကြွေးမြီနှင့် စပ်လျဉ်း၍ တရားရုံးတွင် တရားစွဲဆိုတောင်းခံပါက အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ကို တင်ပြရန် လိုအပ်ကြောင်း အမွေဆက်ခံရေးအက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၁၄ တွင် အောက်ပါအတိုင်း ပြဋ္ဌာန်းထားပါသည်။

ပုဒ်မ ၂၁၄ (၁) မည်သည့်တရားရုံးကမျှ-

က။ ကွယ်လွန်သူ၏ မြီစားအပေါ်တွင် ကွယ်လွန်သူ၏ ကြွေးမြီကို အမွေဆက်ခံခြင်းဖြင့်ရထိုက်သည်ဟု အရေး ဆိုသူအား ပေးဆပ်ရန်အတွက် ဒီကရီ ချမှတ်ခြင်းကိုသော်လည်းကောင်း

ခ။ ထိုသို့ရထိုက်သည်ဟု အရေးဆိုသူ၏ လျှောက်ထားချက်အရ ကွယ်လွန်သူ၏ ကြွေးမြီကို ပေးဆပ်ရန် အတွက် ဒီကရီ သို့မဟုတ် အမိန့်ကို အတည် ပြုရန် ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ခြင်းကိုသော်လည်းကောင်း

အောက်ပါတို့ကို တင်ပြခြင်း မပြုနိုင်ပါက ဆောင်ရွက်ခွင့် မပြုရ-

၁။ ကွယ်လွန်သူ၏ အမွေကို စီမံခန့်ခွဲပြုကြောင်း ထင်ရှားစေသော သေတမ်းစာအတည်ပြုသည့် လက်မှတ် သို့မဟုတ် အမွေထိန်းစာကိုဖြစ်စေ

၂။ အမွေထိန်းအက်ဥပဒေ Administrator General Act ပုဒ် ၃၁ နှင့် ပုဒ်မ ၃၂ အရ ထုတ်ပေးထားသော ကွယ်လွန်သူရရန်ရှိသည့် ကြွေးမြီကို ဖော်ပြထားသည့် အမွေဆက်ခံခွင့် လက်မှတ်ကို ဖြစ်စေ။

၃။ မြန်မာနိုင်ငံတော်အတွင်း အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိသော ကြွေးမြီကို ဖော်ပြထားသည့် အမွေဆက်ခံခွင့် လက် မှတ်ကို တင်ပြလာလျှင်ဖြစ်စေ

- ဆူလူခွန် (ခ) နီလာအန်နီ အရွယ်မရောက်သေးသူ ၏ အနီးစပ်ဆုံးမိတ်ဆွေ ဒေါက်တာဦးဘစန်း နှင့် ဒေါ်စိန်အမှု

( ၁၉၇၀ မတစ စာ-၄) တွင် အောက်ပါအတိုင်းဆုံးဖြတ်ချက်များကို မြင်တွေ့နိုင်ပါသည်။

- ဒီကရီအတည်ပြုနေစဉ် ဇနီးကွယ်လွန်သွားသဖြင့် သမီးက ဇာရီမှုကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရန် ခွင့် တောင်းရာ မူလရုံးက ဇာရီပြုလုပ်ရန် ခွင့်ပြုသော်လည်း အမွေဆက်ခံသည့် လက်မှတ် တင်ပြ နိုင်သည့် အခါ ဇာရီမှုကိုဆက်လက်ဆောင်ရွက်မည်ဟု မူလရုံးက အမိန့်ချမှတ်သည်။

- ထိုအမိန့်ကို နိုင်ငံတော်တရားရုံးချုပ်သို့ အယူခံဝင်ရောက်သောအခါ တရားသူကြီး တစ်ဦးက သမီးဖြစ် သူသည် မူလအမှုတွင် အမှုသည် တစ်ဦးအဖြစ် ဒိကရီ ရရှိခဲ့သော ကြောင့် သမီးဖြစ်သူ၏ လျှောက်ထား ချက် သည် အမွေဆက်ခံရေး ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၁၄ (၁)(ခ) တွင် အကျုံးမဝင်ဟု ကောက်ယူဆုံးဖြတ်သည်။

- အခြားတရားရုံး တရားသူကြီးတစ်ဦးက ကွယ်လွန်သူ

တီ အယ် (လ်) ပတ်နိတ်မှာ အူရီးယား ဟိန္ဒူမိ တက္ကရှာရာ ဥပဒေအရ ၏အမွေဆက်ခံခွင့်ကို စဉ်းစားရမည်ဖြစ်ကြောင်း အငြင်းမပွားရကား ထိုမိသား စု၏ ကွယ် လွန်သူတီ အယ် (လ်)ပတ်နိတ်မှာ ဖခင်ဖြစ်သည့်အတိုင်း ဟိန္ဒူ မိသားစု၏ မန်နေဂျာ (ကာ တာ) ဖြစ်သော ကြောင့်ကျန်ရစ်သည့် ပစ္စည်းများကို မိသားစုဝင်များဖြစ်သူ ဇနီးနှင့် သမီးဖြစ်သူ အယူခံ တရားလိုတို့သည် မိသားစုအရသာ ဆက်ခံခဲ့ကြောင်းကို အထက်ဖော်ပြပါ စီရင်ထုံးများအရ ယူဆရ မည်ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ဟိန္ဒူမိသားစုများသည် ကွယ်လွန်သူ၏ ပစ္စည်းများကို မိသားစုအဖြစ် ဆက်ခံ သဖြင့် (By Survivorship) အမွေဆက်ခံသည့်လက်မှတ်ကို ရယူတောင်းဆိုခွင့်မရှိဟု ဆုံးဖြတ်ထား သောကြောင့် ယခုအမှုနှင့် ပတ်သတ်၍ အယူခံတရားလိုတို့သည် အမွေဆက်ခံရေးအက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၁၄အရ အမွေဆက်ခံသည့်လက်မှတ်တင်ပြမှသာ ဇာရီမှုကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရန် အမိန့်ချမှတ် ပေး မည်ဆိုသည်မှာ ဥပဒေအရ မှန်ကန်သည့်အမိန့်တစ်ရပ်ဖြစ်သည်ဟု မဆိုနိုင်ပေ။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် အယူခံတရားလိုသည် ကွယ်လွန်သူတီ၊ အယ် (လ် )ပတ်နိတ်၏ ပစ္စည်းများကို သီးခြား အမွေဆက်ခံသူမဟုတ်။ ဟိန္ဒူမိသားစုအဖြစ်သာ ဆက်ခံခြင်းဖြစ်သောကြောင့်အမွေဆက်ခံရေး ဥပဒေနှင့် လုံးဝအကျုံးဝင်ခြင်းရှိတော့မည်မဟုတ်ချေ။

ကြွေးမြီ

===

၂။ ပုဒ်မ ၂၁၄ ပုဒ်မခွဲ ၂ ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်အရဆိုပါလျှင် ကြွေးမြီ ဟူသော စကားရပ်တွင် စိုက်ပျိုးရေးအလို့ငှာ အသုံးပြုသော လယ်ယာမြေအတွက် ပေးရန်ရှိသော ငှားရမ်းခ အခွန် သို့မဟုတ် အကျိုးအမြတ်မှတပါး မည် သည့် ကြွေးမြီ (debt)ကို မဆို အကျိုးဝင်ကြောင်းဖော်ပြပါရှိသည်။

ကြွေးမြီ ဆိုရာတွင် တရားရုံးကချမှတ်သော ဒီကရီ သို့မဟုတ် အမိန့်အရ ပေးဆပ်ရမည့် ငွေလည်းပါဝင်သည်ဟု ဆုံးဖြတ်ထားပါသည်။

ဦထွန်တင် နှင့် ဒေါ်ကျင်မြိုင်

၁၉၇၆ ၊တရားမဒုတိယ အယူခံအမှတ် ၁၆၂။

အသက်အာမခံငွေသည် ကွယ်လွန်သူ၏ အမွေ တစ်စိတ်တစ်ဒေသဖြစ်၍ ကွယ်လွန်သူ၏ တရားဝင်ကိုယ်စား လှယ်များအား ပေးရန်ဖြစ်သောကြွေးမြီဖြစ်သည်။ အာမခံသူတို့သည် ကွယ်လွန်သူ၏ တရားဝင်ကိုယ်စား လှယ် များကိုသာပေးချေရန် တာဝန်ရှိသည်။

ဒေါ်ယု နှင့် ကနေဒါဆန်း အသက်အာမခံ ကုမ္ပဏီ

အေအိုင်အာ ၁၉၃၅ ၊ ရန်ကုန်၊ စာ ၂၁၁။

အမွေဆက်ခံရေးအက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၁၄ သည် ကြေွးမြီသက်သက်ကို ပေးဆပ်စေရန် စွဲဆိုသော အမှုများကိုသာ ရည်ညွှန်းသည်။ အပေါင်ပစ္စည်းကိုရောင်းချရန်စွဲဆိုသော အမှုများသည် ယင်းပုဒ်မနှင့် အကျုံးမဝင်။

သေတမ်းစာ မရေးဘဲ သေဆုံးသွားသော တရုတ်ဗုဒ္ဓဘာသာတစ်ဦး၏ အမွေစားအမွေခံတို့သည် အမွေထိန်းစာဖြစ်စေ အမွေ ဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ဖြစ်စေ တင်ပြခြင်းမပြုဘဲ အပေါင်မှုစွဲဆို၍ ပဏာမဒီကရီနှင့် ပစ္စည်းရောင်းချသည့် အပြီး သတ်ဒီကရီများရထိုင်သည်။ အပေါင်ခံသူတရားနိုင်က ပစ္စည်းရောင်းချပြီး မပြေကျန်ရှိသည့် ငွေအတွက် ပုဂ္ဂလိက ဒီကရီ (Personal Decree) တောင်းဆိုမှသာ အမွေထိန်းစာဖြစ်စေ အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ဖြစ်စေ တင်ပြရန် လိုအပ်လာသည်ဟု ဆုံးဖြတ်သည်။

မသီးနောင် နှင့် မတုတ်

၁၈၉၆၊ အထက်မြန်မာပြည်၊ စာ ၆၃၉။

အပေါင်ပစ္စည်းကို ရောင်းချရန် ဒီကရီသည် မြီစားအပေါ် လည်းကောင်း ကြွေးမြီကို ပေးဆပ်ရန် ချမှတ်သည့် ဒီကရီ မဟုတ် တရားနိုင်က မပြေကျန်ငွေအတွက် ပုဂ္ဂလိက ဒီကရီတောင်းဆိုမှသာ အမွေထိန်းစာဖြစ်စေ အမွေ ဆက်ခံခွင့်လက် မှတ်ဖြစ်စေ တင်ပြရန်လိုအပ်လာသည်ဟု ဆုံးဖြတ်သည်။

မသီးနောင် နှင့် မတုတ်

၁၈၉၆၊ အထက်မြန်မာပြည်၊ စာ ၆၃၉။

အပေါင်ပစ္စည်းကိုရောင်းချစေရန် ဒီကရီသည် မြီစားအပေါ် ၎င်း၏ကြွမြီကို ပေးဆပ်ရန် ချမှတ်သည့် ဒီကရီ မဟုတ် တရားနိုင်က မပြေကျန်ငွေအတွက် ပုဂ္ဂလိက ဒီရီတောင်းဆိုမှသာ အမွေခံခွင့်လက်မှတ်ဖြစ်စေ တင်ပြရန် လိုအပ်သည်ဟု ဆုံးဖြတ်သည်။

ဦးခင် နှင့် အပ်အက်စ်အေ အလောကပ္ပချစ်တီယား

၁၉၄၉၊ လွှတ်တော်၊ စာ ၃၆

အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်တင်ပြရန်လိုအပ်သောအမှုများ

===============================

၃။ က။ စိုက်ပျိုးရေးအတွက် မဟုတ်သော မြေအတွက် ငှားရမ်းခ ရလိုမှု ။

(ဟာဂီချန်နှင့် တရားချန် အေအိုင် အာ ၁၉၄၃၊ ဖလ်(ရှ)ဝါ၊ စာ-၅၂)

ခ။ ပစ္စည်းလွှဲပြောင်းရေး အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၈၈ အရ ရောင်းချပေးစေလိုမှု

(အိုင်စီ အတွဲ ၁၄ ၊ စာ - ၅၇၀)

ဂ။ ကြွေးမြီ သက်သက် ရလိုမှု

(ရန်ကုန်အတွဲ ၁၂၊ စာ - ၆၉၀)

ဃ။ တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၄၄ အရ လျှောက်ထားရာတွင် ပစ္စည်းပြန်ပေးရန် လျှောက်ထားခြင်းမပြုဘဲ ငွေရရန်လျှောက်ထားမှု

(အေအိုင်အာ ၁၉၄၂ ၊ မဒရပ် ၊ စာ ၄၄၅)

အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်တင်ပြရန် မလိုသောအမှုများ

===============================

၄။ က။ အပေါင်ရွှေးနှုတ်လိုမှု

(မသိန်းမေ နှင့် မသန်းမြ ၊ ဘီအယ်တီ ၊အတွဲ ၅ ၊စာ ၁၀၂)

ခ။ အလုပ်သမားလျော်ကြေးရလိုမှု

(နဘတ်ခန် နှင့် ရာဂျာခန် ၊၁၉၆၃ ၊မတစ ၊ စာ ၁၈၄)

ဂ။ ပေါ်လစီ၏ အကျိုးခံစားခွင့်ကို ဥပဒေနှင့်အညီ လွဲပြောင်းခြင်းခံရသူက အသက် အာမခံရလိုမှု

(မတင်လှ နှင့် ဒေါ်ဂေါက် ပါ ၃ ၊ ၁၉၆၉ ၊မတစ ၊စာ ၁၀၇)

အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်စာ လျှောက်ထားရမည့်တရားရုံး

================================

၅။ အမွေဆက်ခံရေး အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၇၁ ပါပြဋ္ဌာန်းချက်အရ ဆိုလျှင် ကွယ်လွန်သူသေဆုံးသည့် နေရာဒေသ ရှိ ခရိုင်တရားသူကြီးထံတွင်ဖြစ်စေ ကွယ်လွန်သူမှာ အတည်တကျနေထိုင်ခြင်း မရှိသူဖြစ်ရပါက သေဆုံးသူ၏ ပစ္စည်း တစ်စိတ်တစ်ဒေသရှိ ကျန်ရှိသော ဒေသရှိ ခရိုင်တရား သူကြီး အမွေဆက်ခံခွင့် လက်မှတ်စာ ထုတ်ပေး နိုင် သည်။

အမွေဆက်ခံခွင့် လက်မှတ်လျောက်ထားခွင့်ရှိသူ

=========================

၆။ ကွယ်လွန်သူ၏ အမွေစားအမွေခံသာလျင် အမွေဆက်ခံခွင့် လက်မှတ်ရလိုကြောင်း လျှောက်ထားရန်ဖြစ်ပါသည်။ အရွယ်မရောက် သေးသူက မိမိ၏ အနီစပ်ဆုံး မိတ်ဆွေမှတစ်ဆင့် လျောက်ထားချက်အရ အမွေထိန်း စာ ထုတ်ပေနိုင်သည။်

(စီဗ္ပီနယဂန်၏ အမွေကိစ္စ အေအိုင်အာ ၁၉၆၃ ရန်ကုန်စာ ၄၆၆)

အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ရလိုကြောင်း လျှောက်လွှာတွင် ဖော်ပြပါရှိရမည့်အချက်အလက်များ

=======================

၂။ အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ် ရလိုကြောင်းလျှောက်လွှာမှာ တရားရာမကျင့်ထုံးဥပဒေအပါ အဆိုလွှာနည်းတူ လျောက်ထားသူသည် လက်မှတ်ရေးထိုးရမည်အပြင် အချက်အလက်များများမှန်ကန်ကြောင်း ဝန်ခံချက်ပြု လုပ်ရမည်ဖြစ် သည်။ အောက်ပါ ဖော်ပြပါ အချက်များ ဖော်ပြပါရှိရမည်။ ပုဒ်မ ၃၇၂ ကိုကြည့်ပါ။

က။ ကွယ်လွန်သူ သေဆုံးသည့်အချိန်

ခ။ ကွယ်လွန်သူသေဆုံးချိန်တွင် နေထိုင်ရာအရပ် အကယ်၍ သေဆုံးရာ အရပ်တွင် နေထိုင်ခြင်းမရှိလျှင် ထိုသူ၏ ပစ္စည်းရှိရာဒေသရှိ စီရင်ပိုင်ခွင့်ရှိသော တရားရုံး

ဂ။ ကွယ်လွန်သူ၏ မိသားစု သို့မဟုတ် အခြားနီးစပ်ရာ ဆွေမျိုးများ အသီးသီးနေထိုင်ရာဒေသ

ဃ။ လျောက်ထားသူက မည်သည့် ရပိုင်ခွင်ရှိကြောင်း

င။ အမွေဆက်ခံရေး အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၇၀ အရ လည်းကောင်း ယင်းဥပဒေ သို့မဟုတ် အခြားဥပဒေ တစ်ရပ် ရပ်ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက် တစ်ရပ်ရပ်အရ လည်း ကောင်း လက်မှတ်ထုတ်ပေးခြင်းကိုဖြစ်စေ အကယ်၍ ထုတ်ပေးခဲ့လျှင် လက်မှတ်အတည်ဖြစ်မှုကိုဖြစ်စေ အဟန့်အတား တစ်စုံတစ်ရာမရှိကြောင်း

စ။ လက်မှတ်လျောက်ထားသည့် ကြွေးမြီနှင့် အာမခံ စာချုပ်များ၊

အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ရလိုကြောင်း လျှောက်လွှာပါ အချက်အလက်များ မမှန်ကန်ကြောင်း false သိလျက် နှင့်ဖြစ်စေ မှန်ကန်သည်ဟု မယုံကြည်ဘဲနှင့်ဖြစ်စေ ဖော်ပြပါ ပြစ်မှုဆိုင်ရာ ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၉၃ ပါပြစ်မှုကို ကျုး လွန်ရာရောက်ပါမည်။ ပုဒ်မ ၃၇၂ ပုဒ်မခွဲ ၂ကို ကြည့်ပါ။

ကြွေးမြီတစ်ရပ်ရပ်အတွက် သို့မဟုတ် သေသူ၏ မြီရှင်၏ ကြွေးမြီ သို့မဟုတ် ယင်းကြွေးပြီး၏ အစိတ်အပိုင်း အတွက်လျောက်ထားနိုင်သည်။ ပုဒ်မ ၃၇၂ ပုဒ်မခွဲ ၃ ကိုကြည့်ပါ။

ဗုဒ္ဓဘာသာ ၊ ဟိန္ဒူ ၊ မဟာမေဒင၊် မြန်မာ သို့မဟုတ် အိန္ဒိယ ၊ ခရစ်ယာငန် လူမျိုးတို့အတွက် အက်ဥပဒေ ပုဒ် ၃၇၀ ပုဒ်မခွဲ ၁ အရ အမွေဆက်ခံရေး လက်မှတ်လျောက်ထားမှုအတွက် အဟန့်အတားမရှိစေရဟု ပြဋ္ဌာန်း ထား သည်။

အာမခံစာချုပ် Security ဆိုရာတွင် မည်သည့်စာချုပ်များပါဝင်ကြောင်းကို ပုဒ်မ ၃၇၀ ပုဒ်မခွဲ ၂ တွင် ပြဋ္ဌာန်း ထားပါသည်။

အမွေဆက်ခံခွင့် လက်မှတ်လျှောက်ထားမှုနှင့် စပ်လျဉ်းသည့်

လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ

(Procedure on application)

======================

စ။ ပုဒ်မ ၃၇၃ (၁) အရ တရားရုံးလျှောက်လွှာကိုလက်ခံရန် အကြောင်းရှိကြောင်း ကျေနပ်လက်ခံခွင့် လျှောက် လွှာကို ကြားနာရန် နေ့ရက်သတ်မှတ်၍ လျှောက်ထားသည့်အကြောင်းနှင့် ကြားနာရန်နေ့ရက်ကို နို့တစ်စာကို-

က။ တရားရုံးက လျှောက်လွှာအကြောင်းကို အထူးအကြောင်းကြားသင့်သည်ဟု ထင်မြင်သောသူ တစ်ဦးဦး အားချအပ်၍

ခ။ တရားရုံး၏ မြင်သာသောနေရပ်တွင်ကပ်ထားရမည့် အပြင် တရားရုံးချုပ်က ထိုကိစ္စအလို့ငှာ ပြုလုပ်သော နည်းဥပဒေများကို ထောက်ထား၍ တရားရုံးက သင့်သည်ထင်မြင်သည့်တိုင်းကြော်ငြာရမည်။

ထို့ပြင်သတ်မှတ်သည့်နေ့ရက်တွင်ဖြစ်စေ ။ ထို့နေ့ နောက်ပိုင်းတွင် စောနိုင်သမျှသော နေ့ရက်တွင်ဖြစ်စေ လက်မှတ်ရထိုက်ခွင့်ကို အကျဉ်းနည်းဖြင့်ဆုံးဖြတ်ရန် အလို့ငှာ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရမည်။

၁။ တရားရုံးက လျှောက်ထားသူသည် အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ရထိုက်သည်ဟု ဆုံးဖြတ်လျှင် အမွေ ဆက်ခံ ခွင့် လက်မှတ်ကို လျှောက်ထားသူအားထုတ်ပေးရန် အမိန့်ချမှတ်ရမည်။

၂။ တရားသူကြီးသည် လျှောက်ထားသည့် လျှောက်လွှာတွင် အဆုံး အဖြတ်ပေးရန် သိမ်မွေ့၍ ခက်ခဲနက်နဲ သည် ဟု ထင်မြင်သော ဥပဒေ သို့မဟုတ် အကြောင်းခြင်းရာ ပြဿနာများများ ပေါ်ပေါက်စေကာမှု တွေ့ရှိစေ ကာမူ လျောက်ထားသူသည် အမြင်အားဖြင့် Prima – Facie လက်မှတ်ရထိုက်ခွင့်အရှိဆုံးဖြစ်သူကို လက်မှတ် ထုတ်ပေးနိုင်သည်။

၃။ လျှောက်ထားသူတစ်ဦးထက်ပိုမိုသည့်ကိစ္စတွင် ကွယ်လွန်သူ၏ အမွေတွင် အကျိုးသက်ဆိုင်ခွင့် ရှိဟန်တူ လျှင် တရားရုံးသည် သက်သေခံလက်မှတ်ကို မည်သူအားခွင့်ပြုသင့်သည်ကို ဆုံးဖြတ်ရာ လျှောက်ထားသူတို့၏ အကျိုးသက်ဆိုင်ခွင့် ပမာဏနှင့်အခြားသင်တော်သည့် အချက်များကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားနိုင်သည်။

မှတ်ပုံတင်ခြင်း

=======

၉။ လျှောက်လွှာကို တရားမ အထွေထွေ လျှောက်လွှာ မှတ်ပုံတင်တွင် မှတ်ပုံတင်ရမည်။

နို့တစ္စာ

=====

၁၀။ ထုတ်ရမည့် နို့တစ်စာမှာ တရားမ မှတ်ပုံံအမှတ် ၁၄၁ ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ နို့တစ်စာ ထုတ်ဆင့်ခြင်း ခံရသူ သည် ကွယ်လွန်သူနှင့် တိုက်ရိုက်ဆွေမျိုးတော် စပ်ခြင်းလည်းမရှိ။ မြီရှင်လည်း မဟုတ်စေကာမူ အမွေဆက်ခံခွင့် လက်မှတ်လျှောက်ထားခြင်းကို ကန့်ကွက်ရန် အခွင့်အရေးရှိသည်။

ဒေါ်အေးကြည် နှင့် ကွယ်လွန်သူ ဦးသာထွန်း၏ ပစ္စည်းများကိစ္စ ၁၉၆၇ ၊ မတစ ၊စာ ၂၂၀။

စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု အတိုင်းအတာ

=================

၁၁။ အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ထုတ်ပေးရာတွင် အဓိကအဆုံးရမည်အချက်မှာ လျှောက်ထားသူသည် သေသူ ၏ ကြွေးမြီကို တောင်းခံသိမ်းဆည်းခွင့်ရှိသူ ဟုတ် မဟုတ် ဆိုခြင်းသာဖြစ်သည်။စုံစမ်းမှုပြု လုပ်ခြင်းမှာ အကျဉ်းနည်းအားဖြင့်သာ ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်ပြီး ရှုတ်ထွေးမည့် ဥပဒေအချက် အလက် များကို သုံးသပ်ရန်မဟုတ်ပေ။

၁၉၆၇ ၊မတစ ၊စာ ၂၂၀။

စုံးစမ်းမှုပြုလုပ်ခြင်းမှာ အကျဉ်းနည်းအားဖြင့်သား ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်ပြီးရှုတ်ထွေးမည့် ဥပဒေ အချက် အလက် များကို သုံးသပ်ရန် မဟုတ်ပေ။

ဒေါ်အုန်း နှင့် ဒေါ်အုန်းကျင် ၊၁၉၆၆ ၊ မတစ ၊စာ ၁၀၄။

အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ရခွင့် ရှိသူ

===================

၁၂။ မြန်မာဓလေ့ထုံးတမ်းဥပဒေအရ အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ကို သမီးထက် မရီးက ရထိုက်သည် ။ ကိုအေး နှင့် မခင်စောဝင်း ၁၉၆၆ မတစ စာ ၁၃၅၀။

ထိုနည်းတူ ကွယ်လွန်သူ ဟိန္ဒူ၏ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်မယား

(မီးဆူးရီ ယား၏ အမွေကိစ္စ ၁၉၆၅ မတစ စာ ၃၁၀) ကွယ်လွန်သူ မဟာမေဒင်၏ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်မယားသည် (ဒေါ်စော နှင့် ကွယ်လွန်သူ အီးအပ်မက်ထွန်း ပစ္စည်းကိစ္စ ၁၉၆၆ ၊မတစ ၊စာ ၈၁ )

မိမိလင်ယောက်ျား၏ ကြွေးမြီများကို ကောက်ခံရန်အတွက် အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ရခွင့်ရှိသည်။

၁၃။မွေဆက်ခံရေး အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၇၃ တွင် အပြိုင် အလျှောက်ထားသူတို့အား ပူးတွဲ၍ ထုတ်ပေးခြင်းမပြုရ ဟု ထားမြစ်ထားခြင်းမတွေ့ရှိရ။

တစ်ဦးထက်ပိုသူတို့အား အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ကိုပူးတွဲထုတ်ပေးခြင်းမှာ ဥပဒေနှင့် မညီဟု မဆိုနိုင် အပြိုင်လျှောက်ထားသူတို့အား ထိုသို့ ထုတ်ပေးရာတွင် ဆင်မပြေမှုရှိစေနိုင်သည်။ သို့ရာတွင် ပုဒ်မ ၃၇၃ (၄) သည်ပူးတွဲထုတ်ပေးခြင်းကို ပိတ်ပင်ခြင်းမပြု ။ ဒေါ်အုန်းဘွင့် နှင့် ဒေါ်စောမေ ၁၉၃၇ ရန်ကုန် စာ ၄၀၃။

ထိုသို့ပူးတွဲထုတ်ပေခြင်းသည် အက်ဥပဒေ၏ ရည်ရွယ်ချက်နှင့် တိတိကျကျ မညီကြောင်း အပြိုင်လျှောက်ထား သူတို့၏ အခွင့်အရေးကို တိတိကျကျ ဆုံးဖြတ်ပေးသင့်ကြောင်းဆုံးဖြတ်သည်။

မောင်ပုံ နှင့် မောင်စံအမှု

၁၈၉၇ -၀၁ ၊အထက်မြန်မာ အတွဲ ၂ ၊စာ ၅၆၃။

အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ထုတ်ပေးခြင်း

=====================

၁၄။ အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ကို တရားမပုံစံ ၁၄၃ အရ ထုတ်ပေးရသည်။

အမွေဆက်ခံခွင့် လက်မှတ်ကို တိုးချဲ့ထုတ်ပေးခြင်း

===========================

၁၅။ အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ရထားသူ၏ လျှောက်ထားချက်အရ ထုတ်ပေးသောလက်မှတ်တွင် ဖော်ပြထား ခြင်းမရှိ သည့် ကြွေးမြီ ဟုတ် မဟုတ် အာခံစာချုပ်အတွက် အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်တိုးချဲ့ထုတ်ပေးနိုင်သည်။ ထိုသို့ ထုတ်ပေးသည့်အခါ အဆိုပါ ကြွေးမြီ သို့မဟုတ် အာမခံစာချုပ်ကို ယခင်လက်မှတ်ထုတ်ပေးစဉ်က ထုတ်ပေးသကဲ့သို့ အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိသည်။

ပုဒ်မ ၃၇၆ ကိုကြည့်ပါ။

အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်တွင် ဖော်ပြရမည့်ကိစ္စများ။

========================

၁၆။ အမွေဆက်ခံခွင့် လက်မှတ်ထုတ်ပေးရာတွက် လက်မှတ်ထုတ်ပေးရန် လျှောက်ထားသည့် လျှောက်လွှာ တွင် ဖော်ပြထားသော ကြွေမြီများနှင့် အာမခံစာချုပ်များကို ဖော်ပြရမည့်အပြင် လက်မှတ်ရသူအား-

က။ အတိုးနှင့်အမြတ် ဝေစုများ လက်ခံရယူရန် သို့မဟုတ်

ခ။ ညိုနှိုင်းရန် နှင့် လွှဲပြောင်းနိုင်ရန် သို့မဟုတ်

ဂ။ အတိုးနှင့် အမြတ်ဝေစုများ လက်ခံရယူရန်နှင့် ညှိနှိုင်းရန် နှင့် လွှဲပြောင်းနိုင်ရန် လုပ်ပိုင်ခွင့်များအပ်နှင်း နိုင်ပါသည်။

ပုဒ်မ ၃၇၄ ကိုကြည့်ပါ။

အာမခံတောင်းခံခြင်း

===========

၁၇။ အမွေဆက်ခံခွင့် လက်မှတ်ထုတ်ပေးရန် ရည်ရွယ်လျှင် ထိုသို့ ထုတ်မပေးမီ အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ် ထုတ်ပေးခြင်းခံရသူထံမှ ကွယ်လွန်သူ ရရှိသည် ကြွေးမြီနှင့်အာမခံစာချုပ်များကို ရထိုက်သူနစ်နာမှုမရှိစေရန် လိုအပ်သည့်ခံဝန်ချုပ် ချုပ်ဆိုနိုင်သည်။ သို့မဟုတ် လုံလောက်သည့် အာမခံတောင်းရမည်။

ပုဒ်မ ၃၇၅ ကိုကြည့်ပါ။

အာမခံ ခံဝန်ချုပ် ပုံစံမှာ တရားမ ပုံစံအမှတ် ၁၃၇ ဖြစ်သည် ။ ထိုခံဝန်အတွက် တံဆိပ်ခေါင်းခွန်ထမ်းဆောင် ရာတွင် တံဆိပ်ခေါင်းခွန် ဥပဒေကိုပြင်မှုအမှတ် ၇/ ၉၀ ပုဒ်မ ၅ အတိုင်း ထမ်းဆောင်ရမည်။

အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ကို တိုးချဲ့ပေးလျှင် အလားတူ ခံဝန်ချုပ်ချုပ် ဆိုစေနိုင်သည်။ သို့မဟုတ် အခြား အာမခံ တောင်းနိုင်သည်။

ပုဒ်မ ၃၇၆ ကိုကြည့်ပါ။

အမွေဆက်ခံခွင့်လက်မှတ်ကိုပြင်ဆင်ခြင်း

======================

၁၈။ လက်မှတ်ရသူက လျှောက်လွှာတွင်သွင်း၍ လုံလောက်သောအကြောင်းပြနိုင်လျှင် အမွေဆက်ခံခွင့်လက် မှတ် တွင် ဖော်ပြထာသည့်အာမခံစာချုပ်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို ပြင်ဆင်ပေးနိုင်သည်။ လုပ်ပိုင်ခွင့်နှင့် အစားထိုးပေးနိုင်သည်။

ပုဒ်မ ၃၇၈ ကိုကြည့်ပါ။

( ဦးဗကြိုင် (B.A , B.L) ၊ အမွေဆက်ခံခွင့် လက်မှတ်စာ လျှောက်ထားမှုအကြောင်း ၊ စာ ၂၇)

အခြား စိတ်ဝင်စားစရာ ဆောင်းပါးများ

• 'နောက်အိမ်ထောင်ပြုလိုက် ရင် ပထမအိမ်ထောင်က အမွေရပိုင် ခွင့် ရှိပါသေးသလား'
• အမွေရှင်က သူတစိမ်းအားအမွေပစ္စည်းအားလုံးကိုပေးကမ်းခြင်း
• မိဘအမွေ မဆက်ခံနိုင်သည့်သားသမီးများ
• သတင်းစာထဲတွင် သား/သမီး အဖြစ် အမွေပြတ်စွန့်လွှတ်ခြင်းဟာ တရားဝင်ပါသလား။
• ကွယ်လွန်သွားသည့်ပိုင်ရှင်၏ အိမ် နှင့် မြေ သို့မဟုတ် မြေကွက်ကို အမွေဆိုင်များက ရောင်းချခြင်း၊ငှားရမ်းခြင်း ပြုလုပ်လိုပါက လိုက်နာဆောင်ရွက်ရန် နည်းလမ်း
• ဘိုးဘွားပိုင် ဉယာဉ်ခြံ မြေ
• မိဘများက သေဆုံးသူသားသမီး၏ အမွေကို အမွေဆက်ခံခြင်းအကြောင်း
• အမွေဆိုင်အိမ်ခြံမြေကို တစ်ဦးတစ်ယောက်တည်းသဘောဆန္ဒအရရောင်းချလိုက်လျှင်အခြားအမွေဆိုင်များက မည်သို့ဆောင်ရွက်ရမည်နည်း။
• မြန်မာ့ဓလေ့ထုံးတမ်းဥပဒေမှာ အမွေဆက်ခံရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး သြရသ ၊ ကနိဋ္ဌ ၊ ကတ္တိမ၊ အပတိဋ္ဌ ၊ ကိဠိတ ၊ သွာနုတ္တ စသည့်သားသမီးများအကြောင်း
• မိဘနှစ်ပါး ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အမွေဆက်ခံပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာစာချုပ်ချုပ်ဆိုခြင်း