ဖတူမိကွဲ မိတူဖကွဲ မောင်နှမများ အမွေ ဆက်ခံရေး

ဖတူမိကွဲ မိတူဖကွဲ မောင်နှမများ အမွေ ဆက်ခံရေး

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

- မိဘများ သေဆုံး၍ “ ဖတူမိကွဲ မိတူဖကွဲ မောင်နှမများ ” အမွေခွဲ ဝေလျှင် “ မိဘမျိုးရိုး ” ကိုလိုက်၍ အမွေခွဲဝေ  ရသည် ။ 

မချစ်လုမ နှင့် မဝင်းမာဦး

( ၁၀ ဘီအယ်တီ ၄၁ )

-“ မိဘ မျိုးရိုး ” အလိုက် အမွေ ခွဲဝေသည် ဆိုသည်မှာ အမွေခံသူများသည် တစ်ဦးချင်း အနေနှင့် အမွေရခွင့် မရှိဘဲ အမေတူ အဖေတူချင်း စုပေါင်းပြီး ခွဲဝေခြင်း ဖြစ်သည် ။

လင်မယား နှစ်ယောက် အတူကြိုးပမ်း ရရှိသည့် ပစ္စည်းကို ဖတူမိကွဲ မိတူဖကွဲ မောင်နှမများ အမွေခွဲဝေလျှင် အမွေပုံ ပစ္စည်းရစဉ်က ပေါင်းသင်း နေသည့် သားနှင့် မွေးဖွားသော သားသမီးများသည် အခြား မယားနှင့် မွေး ဖွားသော သားသမီးများထက် နှစ်ဆ ရခွင့်ရှိသည်။

မနီ နှင် မောင်ညိမ်း

( ၁၁ ဘီအယ်အာ ၃၇၆)။

- အမေတူ အဖေကွဲ သားသမီး များသည် မိမိတို့၏  ဖခင်နှင့် မိခင်ရင်းတို့ ပေါင်းသင်းစဉ် ဖြစ်ထွန်းသော ပစ္စည်း၏ သုံးပုံ နှစ်ပုံရ၍ ကျန်အမေတူ အဖေကွဲ သားသမီးများကို သုံးပုံ  တစ်ပုံ ရခွင့်ရှိသည် ။

ဒေါ် သိန်းခင် နှင့် မခင်မိမိ

[ ဗဟို တရားရုံး ( မန္တလေး ) ၁၉၈၂ ခုနှစ် တရားမ ပထမ အယူခံမှု အမှတ် ၃၆  ]  ။

စီရင်ထုံး တစ်ခုတွင် မယား သုံးယောက် ဆက်ယူသော မြန်မာ ဗုဒ္ဓဘာသာ လင်ယောက်ျား တစ်ယောက် သေဆုံး၍ အမွေ ခွဲဝေရာတွင် အမွေပုံ ပစ္စည်းသည် လင်အမွေ ရသည့် ပစ္စည်း ဖြစ်လျှင် ထိုပစ္စည်းကို အမွေဆက်ခံခွင့် ရရှိစဉ် ပေါင်းသင်း နေသည့် မယားနှင့် ရသော သားသမီး များသည် ဝေစု နှစ်ဆ ရသင့်သည် ။

မောင် လူတော် နှင့် မမိုးရီ

[ ၂ ယူဘီဘာ ( ၁၉၁၄  -၁၆  ) ၆၆ ] ။

- မိခင်မှာ အိမ်ထောင် နှစ်ဆက် ရှိသည် ။ မိခင် သေဆုံး ချိန်တွင် ပထမအိမ် ထောင်နှင့် သားသမီး လေးယောက် ဒုတိယ အိမ်ထောင် နှင့် သားသမီး နှစ်ယောက် ကျန်ရစ်သည် ။ အမွေပုံ ပစ္စည်းမှာ “ က ” နှင့် “ ခ ” လယ်မြေများ ဖြစ်သည် ။ “ က ” မှာ မိခင် ဒုတိယအိမ်ထောင်ပြု၍ ပစ္စည်း ခွဲဝေ သောအခါက ရရှိသော ပစ္စည်း ဖြစ်သည် ။ “ ခ ” မှာ ဒုတိယ ယောက်ျား သေဆုံး ပြီးနောက်မှ ရရှိသည့် ပစ္စည်း ဖြစ်သည် ။ “ က ” လယ်မြေကို ဒုတိယ အိမ်ထောင်နှင့် ရသည့် သားသမီး နှစ်ယောက် အညီအမျှ ဝေယူကြသည် ။ “ ခ ” လယ်မြေကိုမှု ပထမ အိမ်ထောင်နှင့် ရသည့် သားသမီး လေးယောက်က တစ်ဝက် ဒုတိယ အိမ်ထောင်နှင့် ရသည့် သားသမီး နှစ်ယောက်က တစ်ဝက် ရရှိသည် ။

“ မဝဲ နှင့် မောင်ချိတ် ( ၆ အယ်ဘီအာ ၂၈) “ ။

- အမှု တစ်ခုတွင် မိခင်ဖြစ်သူ သေဆုံး သောအခါ ဖခင်နောက် အိမ်ထောင် ပြုသည် ။ အိမ်ထောင် သစ်နှင့် သားသမီး များ ထပ်မံရရှိပြီး ဖခင် သေဆုံး သွားရာ မယား နှစ်ယောက်က မွေးဖွားသည့် သားသမီးများ၏ အမွေ ခွဲဝေရေးမှာ အဖ၏  ပါရင်းပစ္စည်ကို အထက်သားသမီး များကယူ၍ ဒုတိယ မယား၏ ပါရင်း ပစ္စည်းကို “ အောက် သားသမီး ” များက ယူသည် ။ ဒုတိယမယား လက်ထက်တွင် ဖြစ်ပွားသော လက်ထက်ပွား ပစ္စည်းကိုမူ အထက် သားသမီးက သုံးတစ်ပုံ ၊ အောက် သားသမီး များက သုံးပုံနှစ်ပုံ ရရှိကြသည် ။

“ မမင်းအေး နှင့် မကျော်သင်း ( ပီဂျေ ၃၆၁)”

- ( အထက် အိမ်ထောင် နှင့် ရရှိသည့် သားသမီးများကို အထက် သားသမီးများဟု ခေါ်၍ နောက် အိမ်ထောင်နှင့် ရရှိသည့် သားသမီးများကို “အောက် သားသမီး ” များဟု ခေါ်သည် ။ )

အိမ်ထောင် နှစ်ဆက်ပြုသူ ဖခင် သေဆုံးသွားသော အခါ ပထမ အိမ်ထောင် နှင့်ရသည့် သားသမီးများသည် ဒုတိယ အိမ်ထောင်နှင့်ဖြစ်ပွား ပစ္စည်းများတွင် ရှစ်ပုံ တစ်ပုံ ရခွင့်ရှိသည် ။

“  မောင်ဖိုးသစ် နှင့် မသိုင်း ( အက်ဂျေ ၁၈ ) ” ။

- ပထမ မယား သေဆုံးပြီးနောက် ဒုတိယ မယားယူရာတွင် နောက်အိမ် ထောင်နှင့် သားသမီးမရှိဘဲ ဖခင်သေဆုံး သွားလျှင် ပထမအိမ်ထောင်နှင့် ရသော သားသမီးများသည် ဒုတိယ အိမ်ထောင်နှင့် ဖြစ်ပွားသည် ပစ္စည်းများ တွင် ရှစ် ပုံတစ်ပုံ ရခွင့် ရှိပြီး ဒုတိယမယားက ရှစ်ပုံခုနှစ်ပုံ ရခွင့် ရှိသည် ။

မစိုး နှင့် မမှတ်သား ( အက်ဂျေ ၁၇၇ ) ။

- စီရင်ထုံး တစ်ခုတွင် လူတစ်ယောက်သည် သေဆုံး သောအခါ ပထမမယားနှင့် ရသောကလေး သုံးယောက် ဒုတိယ မယားနှင့် ရသော ကလေး တစ်ယောက်နှင့် တတိယမယား မုဆိုးမ ကျန် ရစ်သည် ။ ၎င်း၏ အထက်ပါ ပစ္စည်းကို အမွေခွဲရာတွင် အမွေကို လေးပုံ ပုံပြီး ပထမယားနှင့် ရသည့် သားသမီးများက နှစ်ပုံ ဒုတိယ မယားနှင့် ရသော ကလေးများက တစ်ပုံ နှင့် မုဆိုးမ က တစ်ပုံရရှိသည် ။

မောင်ချစ်စရာ နှင့် မမိန်းကလေး

[ ၂ ယူဘီအာ ( ၁၈၉၂ -  ၉၆ ) ၉၃ ] ။

- ဖခင် သေဆုံးပြီး နောက်မှ ဖခင်၏  အဘိုးထံမှ အမွေရသည့် ပစ္စည်းကို ခွဲဝေရာတွင် ပထမမယားနှင့် ရသည့်သား သမီးများနှင့် ဒုတိယမယားနှင့် ရသည့် သားသမီးတို့ အညီအမျှ ရကြသည် ။

“ မောင်ရဲ နှင့် မမဲ ( ပိဂျေ ၄၁၈ ) ” ။

- ပထမယားနှင့် ပေါင်းသင်း နေစဉ် အိမ်နှင့် မြေရရှိသည် ။ ထိုအိမ်နှင့် မြေကို ပေါင်နှံထားရာမှ ဒုတိယ မယား၏ သီခြားငွေဖြင့် ရွှေးနှုတ်ယူခဲ့ရသည် ။ ထိုသို့ ဒုတိယမယား၏ သီးခြားငွေဖြင့် ရွှေးနှုတ်ခဲ့သည် ဟူသော အကြောင်း ကြောင့် ဒုတိယမယားနှင့် ရရှိသည့်ပစ္စည်း ဖြစ်မသွားပေ။ ပထမမယားနှင့် ရရှိသည့် ပစ္စည်ကို သားသမီးများက လေးပုံသုံးပုံရရှိပြိး ဒုတိယ မယား၏ ကလေးများက လေးပုံတစ်ပုံသာ ရရှိသည် ။

“ မောင် မြတ်ကောင်း နှင့် မဂျိုင်း ( ပီဂျေ ၅၃၄ ) ” ။

-မအေးညွှန့် နှင့် ဒေါ်မခက်

( အေအိုင်အာ ၁၉၃၈ ရန်ကုန် ၂၉၄ ) တွင် အထက်ပါ ပစ္စည်းများ ၌ “ အထက်သား သမီးများ ” ၏ ဝေစုမှာ နောက် အိမ်ထောင်တွင် သားသမီးများ ရှိသည် ဖြစ်စေ မရှိသည်ဖြစ်စေ လေးပုံ သုံးပုံဖြစ် သည်ဟု ပြတ်သားစွာ ဆုံးဖြတ် ထားသည် ။ ထိုစီရင်ထုံးမှာ များစွာ တိကျပြတ်သား လှပြီး ယခုအခါတွင် အတည် ဖြစ်နေသည့် တရား ဥပဒေ ပင်ဖြစ် နေသည် ။

အိမ်ထောင် နှစ်ဆက် ရှိသော လင်နှင့် ၎င်း၏ ဒုတိယ မယားတို့ သေးဆုံး၍ ပထမမယား နှင့် ရသော အထက် သားသမီးများနှင့် ဒုတိယမယားနှင့် ရသော အောက် သားသမီး အမွေခွဲဝေ ကြရာတွင် ဒုတိယ အိမ်ထောင်တွင် နှင့်ဖက်စလုံးမှ ပါရင်းမရှိ ။ ဒုတိယ မယားနှင့် ဖြစ်သော လက်ထက်ပွား ပစ္စည်းသာ ရှိသည် ။ ထို လက်ထက်ပွား ပစ္စည်းသုံးပုံ တစ်ပုံကို အထက် သားသမီးများ ရ၍ သုံးပုံနှစ်ပုံကို အောက် သားသမီးများ ရရှိသည် ။ အထက် သားနှစ်ယောက် အနက် တစ်ယောက် အမွေရရှိပြီး ဖြစ်ပါက ကျန်တစ်ယောက်သည် ခြောက်ပုံတစ်ပုံသာ ရရှိမည် ။

“ မောင်ဖိုးအောင် နှင့် မောင်ခ (  ၆ ရန်ကုန် ၄၂၇ ) ” ။

-မိဘ နှစ်ပါး အနက် တစ်ဦး သေဆုံး၍ ကျန်ရစ်သူ နောက် အိမ်ထောင် မပြုမီ ရရှိသည့် ပစ္စည်းကို အထက် သားသမီး နှင့် အောက်သားသမီး တို့ အညီ အမျှ ခွဲဝေရမည် လက္ခဏာ ရှိပေသည် ။

မလိပ် နှင့် မောင်နွား ( ၄အယ်ဘီအာ ၁၁၀ ) ။

- သို့ရာတွင် ထိုစီရင်ထုံးနှင့် ခြားနားပြီး

မနွယ် နှင့် မဆယ်ဒါ ( ၇ ရန်ကုန် ၅၇၈ ) တွင်

ပထမအိမ်ထောင် ပျက်စီးပြီး ဒုတိယ အိမ်ထောင် မပြုမီ ဖခင်ဖြစ်သူ အမွေရသည့် ပစ္စည်းတွင် အထက် သားသမီး များတွင် လေးပုံ သုံးပုံ ရခွင့်ရှိကြောင်း တိကျစွာ ဆုံးဖြတ် ထားသည်ကို အထင်အရှား တွေ့ရသည် ။

အကယ်၍ လင်နှင့်မယား အများရှိ သည့်အနက် တစ်ယောက် သေဆုံးလျှင် ထိုမယားနှင့် မွေးဖွားသော သားသမီး များတွင် ဖခင်နှင့်အခြားမယား တို့ထံမှ အမွေ ခွဲဝေ ပေးရန် တောင်းဆို ခွင့်ရှိသည် ။

“ မောင်အောင်ဖေ နှင့် ဦးထွန်း အောင်ကျော်

( ၈ ရန်ကုန် ၅၂၄ )” ။

- ယောက်ျား တစ်ယောက်သည် တစ်ချိန်တည်း မိန်မ နှစ်ယောက် ယူထားလျှင် မယားတစ်ယောက် အမွေရသည့် ပစ္စည်း တွင် အခြားမယားက မွေးဖွားသည့် သားသမီးများတွင် အမွေတောင်း ဆိုနိုင်ခွင့် မရှိတော့ပေ ။

မဖန် နှင့် မငွေစ ( ရ ရန်ကုန် ၅၂၆ ) ။

- အခြား ပစ္စည်းများ တွင်လည်း အမွေဆက် ခံခွင့် မရှိချေ ။

“ မနီ နှင့် မရွှေပု ( ၈ ရန်ကုန် ၅၉၀ ) “ ။

[ ဦးမြစိန် ၊ မြန်မာ့ ဓလေ့ ထုံးတမ်းဥပဒေ အခြေခံမူများ ၊ စာ ၁၂၃  ]

#Crd to owner