မာရှယ်လော (Martial Law) ခေါ် စစ်ဥပဒေအရ အာဏာကျင့်သုံးမှုစနစ် နှင့် အရေးပေါ် အခြေအနေအရ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး (Military Administration) စနစ်

          မာရှယ်လော ( Martial Law ) ခေါ် စစ်ဥပဒေအရ အာဏာကျင့်သုံးမှု 

စနစ်နှင့် အာဏာတည်ဆဲ အစိုးရတစ်ရပ်သည် တပ်မတော်အား 

ခေတ္တအုပ်ချုပ်ရေး လွှဲပြောင်း ပေးသဖြင့် အရေးပေါ်အခြေအနေအရ 

စစ်အုပ်ချုပ်ရေး (Military Administration) ) စနစ် တို့ မတူပေ ။

စစ်ဥပဒေအရ အာဏာကျင့်သုံးမှုစနစ် (Martial Law) သည် စစ်မြေပြင်တွင် 

တပ်မှူးက အာဏာကျင့်သုံး ပုံအတိုင်း တာဝန်ယူ ကျင့်သုံးခွင့်ရှိသည့် 

အာဏာမျိုး ဖြစ်သည် ။ စစ်အာဏာပိုင်များ အနေဖြင့် အခြေခံဥပဒေကို 

ထောက်ထားခြင်း ၊ အထက်အဆင့်ဆင့် တင်ပြအစီရင်ခံခြင်း ၊ အခွင့်အာဏာ 

ရယူခြင်းများ လုပ်ဆောင် စရာမလိုဘဲ ၊ မိမိကိုယ်တိုင် တာဝန်ခံဆုံးဖြတ် 

လုပ်ဆောင်နိုင်သည့် အခြေအနေကို မာရှယ်လောဟု ခေါ်သည် ။ 

       စစ်အာဏာပိုင် များအထက်တွင် မည်သည့် အာဏာပိုင် အဖွဲ့အစည်း 

မျှမရှိဆိုသည့် သဘောမျိုး ဖြစ်သည် ။ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး စနစ် ( Military 

Administration ) ဆိုသည်မှာ အခြေခံ ဥပဒေအရ လွှဲပြောင်းတာဝန် 

ပေးအပ်ရခြင်း ဖြစ်ပြီး မာရှယ်လောနှင့် များစွာ ကွာခြားသည် ။ 

စစ်အုပ်ချုပ်ရေး စနစ်သည် အဖွဲ့ဖြင့် အုပ်ချုပ်ရခြင်း ဖြစ်ပြီး ထိုအဖွဲ့သည် 

အခြေခံဥပဒေ၏ ထိန်းချုပ်မှုကို ခံယူရပါသည် ။ စစ်အာဏာပိုင် များ၏ 

အထက်တွင် အာဏာပိုင် အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ် ရှိနေသေးသည်ဟု 

မှတ်ယူရမည် ဖြစ်ပါသည် ။ တိုင်းပြည် တစ်ပြည်တွင် မာရှယ်လော

ကျင့်သုံး ရလောက်အောင် အခြေအနေ ဆိုးရွားနေပါက မာရှယ်လော

ထုတ်ကာ အုပ်ချုပ် လေ့ရှိကြသည် ။  

          မာရှယ်လော အမှန်တကယ် ကျင့်သုံးလျှင် အခြေခံဥပဒေကို 

ဘေးဖယ်ထားခြင်း ခံရတတ်သည် ။  အခြေခံဥပဒေမှ လိုအပ်သည်များကို 

သုံးကောင်း သုံးနိုင် သော်လည်း စစ်အာဏာပိုင်များ အပေါ်တွင် မည်သည့်

အဖွဲ့အစည်းကမှ လွှမ်းမိုး ထိန်းချုပ်၍ မရပေ ။ 

စစ်အာဏာ ပိုင်များအပေါ်တွင် လုံး၀အာဏာတည်ပြီး အခြေအနေ အချိန်အခါ 

လိုအပ်ချက်အရ စစ်အာဏာပိုင်များက မှန်ကန်သည်ဟု ယူဆလျှင် အမိန့် ၊ 

ကြေညာချက် များထုတ်ပြန်ပြီး အာဏာကို ကျင့်သုံးပိုင် ခွင့်ရှိသည် ။

မာရှယ်လောကို ကျင့်သုံးလျှင် ထုတ်ပြန်သည့် အမိန့်နှင့် ဥပဒေ များကို 

မလိုက်နာသူ မရှိရလေအောင် လုပ်ပိုင် ခွင့်အာဏာများ ပေးထား တတ်သည်။ 

မာရှယ်လောကို မည်မျှအထိ အခွင့်အာဏာ ပေးထား သနည်းဆိုသော် 

စိတ်စေတနာ အမှန်ဖြင့် ယုံကြည်ချက် အတိုင်း ဆောင်ရွက် သည့်အတွက် 

မှားယွင်း သွားခြင်း ဖြစ်လျှင်လည်း ခွင့်လွှတ်ရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်း ထားချက်များ

တွေ့ရသည် ။ 

           မာရှယ်လော ကျင့်သုံး လိုက်လျှင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအရ 

လူတစ်ဦးချင်း ကာကွယ်နိုင် ၊ ရယူနိုင်သည့် အခွင့်အရေးများ ရပ်ဆိုင်း 

သွားတတ်သည် ။ ထို့ကြောင့် မာရှယ်လော ဆိုသည်မှာ ပြင်းထန်သည့် 

စီရင်ခွင့် တစ်ခုဟု ဆိုနိုင်သည် ။  မာရှယ်လောအရ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် 

ကိစ္စများနှင့် ပတ်သက်ပြီး နစ်နာခဲ့ သူတစ်ဦးသည် နောင်အစိုးရ 

လက်ထက်တွင် အရပ်ဘက် တရားရုံးများမှ အမှုဖွင့် တိုင်တန်းခွင့် ၊ 

စုံစမ်းစစ်ဆေး ခွင့်လည်း မရှိပေ ။  ထို့ကြောင့် မာရှယ်လောဖြင့် 

အုပ်ချုပ်သည် ဆိုလျှင် ဥပဒေဖြင့် ထိန်းချုပ်ခြင်း မရှိသော အကန့်

အသတ်မဲ့ အာဏာဟူ၍ ပြောနိုင်သည် ။

ထို့ကြောင့် မာရှယ်လောသည် စစ်အုပ်ချုပ် ရေးထက် အဆပေါင်းများစွာ 

ပြင်းထန် သည်ဟု ဆိုနိုင်သည် ။

(Credit-ကျမ်းကိုး)ဆရာမဒေါ်လှလှမော်