မာရှယ်လော ( Martial Law ) ခေါ် စစ်ဥပဒေအရ အာဏာ ကျင့်သုံးမှု စနစ် နှင့် အရေးပေါ် အခြေအနေအရ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ( Military Administration )စနစ်

       မာရှယ်လော ( Martial Law ) ခေါ်  စစ်ဥပဒေအရ အာဏာ

ကျင့်သုံးမှု စနစ်နှင့် အာဏာတည်ဆဲ အစိုးရ တစ်ရပ်သည် တပ်မ

တော်အား ခေတ္တ အုပ်ချုပ်ရေး လွှဲပြောင်း ပေးသဖြင့် အရေးပေါ် 

အခြေအနေ အရ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ( Military Administration)  

စနစ် တို့ မတူပေ ။ စစ်ဥပဒေအရ အာဏာကျင့်သုံးမှု စနစ် 

( Martial Law ) သည် စစ်မြေပြင်တွင် တပ်မှူးက အာဏာ ကျင့်သုံး

ပုံအတိုင်း တာဝန်ယူ ကျင့်သုံးခွင့်ရှိသည့် အာဏာမျိုးဖြစ်သည်။ 

စစ်အာဏာ ပိုင်များ အနေဖြင့် အခြေခံဥပဒေကို ထောက်ထားခြင်း ၊ 

အထက် အဆင့်ဆင့် တင်ပြ အစီရင်ခံခြင်း ၊ အခွင့်အာဏာ ရယူခြင်း 

များ လုပ်ဆောင်စရာ မလိုဘဲ ၊ မိမိကိုယ်တိုင် တာဝန်ခံဆုံးဖြတ် 

လုပ်ဆောင် နိုင်သည့် အခြေအနေကို မာရှယ်လောဟု ခေါ်သည် ။ 

        စစ်အာဏာ ပိုင်များ အထက်တွင် မည်သည့် အာဏာပိုင် 

အဖွဲ့အစည်းမျှ မရှိဆိုသည့် သဘောမျိုး ဖြစ်သည် ။ စစ်အုပ်ချုပ် 

ရေးစနစ် ( Military Administration ) ဆိုသည်မှာ အခြေခံ ဥပဒေ

အရ လွှဲပြောင်း တာဝန် ပေးအပ် ရခြင်းဖြစ်ပြီး မာရှယ်လောနှင့် 

များစွာ ကွာခြား သည် ။ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး စနစ်သည် အဖွဲ့ဖြင့် 

အုပ်ချုပ်ရခြင်း ဖြစ်ပြီး ထိုအဖွဲ့သည် အခြေခံဥပဒေ၏ ထိန်းချုပ်မှု

ကိုခံယူ ရပါသည် ။ စစ်အာဏာ ပိုင်များ၏ အထက်တွင် အာဏာ

ပိုင်အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ် ရှိနေသေးသည်ဟု မှတ်ယူရမည် ဖြစ်ပါ

သည် ။ တိုင်းပြည် တစ်ပြည်တွင် မာရှယ်လော ကျင့်သုံး ရလောက်

အောင် အခြေအနေ ဆိုးရွား နေပါက မာရှယ်လော ထုတ်ကာ အုပ်ချုပ်

လေ့ရှိကြသည် ။ မာရှယ်လော အမှန်တကယ် ကျင့်သုံးလျှင် အခြေခံ

ဥပဒေကို ဘေးဖယ် ထားခြင်း ခံရတတ်သည် ။ 

         အခြေခံဥပဒေမှ လိုအပ်သည် များကို သုံးကောင်းသုံး နိုင်သော်

လည်း စစ်အာဏာ ပိုင်များ အပေါ်တွင် မည်သည့် အဖွဲ့အစည်းကမှ 

လွှမ်းမိုး ထိန်းချုပ်၍ မရပေ ။ စစ်အာဏာ ပိုင်များအပေါ်တွင် လုံး၀

အာဏာ တည်ပြီး အခြေအနေ အချိန်အခါ လိုအပ်ချက်အရ စစ်အာဏာ

ပိုင်များက မှန်ကန်သည်ဟု ယူဆလျှင် အမိန့် ၊ ကြေညာချက်များ 

ထုတ်ပြန်ပြီး အာဏာကို ကျင့်သုံး ပိုင်ခွင့် ရှိသည် ။ မာရှယ်လောကို 

ကျင့်သုံးလျှင် ထုတ်ပြန်သည့် အမိန့်နှင့် ဥပဒေ များကို မလိုက်နာသူ မရှိ

ရလေအောင် လုပ်ပိုင်ခွင့် အာဏာများ ပေးထား တတ်သည် ။ 

မာရှယ်လောကို မည်မျှ အထိအခွင့် အာဏာပေးထား သနည်းဆိုသော် 

စိတ်စေတနာ အမှန်ဖြင့် ယုံကြည်ချက် အတိုင်း ဆောင်ရွက် သည့်အတွက် 

မှားယွင်း သွားခြင်း ဖြစ်လျှင်လည်း ခွင့်လွှတ်ရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်း ထားချက်

များတွေ့ ရသည် ။

           မာရှယ်လော ကျင့်သုံး လိုက်လျှင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအရ 

လူတစ်ဦးချင်း ကာကွယ်နိုင် ၊ ရယူနိုင်သည့် အခွင့်အရေးများ ရပ်ဆိုင်း သွား

တတ်သည် ။ ထို့ကြောင့် မာရှယ်လော ဆိုသည်မှာ ပြင်းထန်သည့် စီရင်ခွင့်

တစ်ခုဟု  ဆိုနိုင်သည် ။ မာရှယ်လောအရ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် ကိစ္စများနှင့် 

ပတ်သက်ပြီး နစ်နာခဲ့သူ တစ်ဦးသည် နောင်အစိုးရ လက်ထက်တွင် 

အရပ်ဘက် တရားရုံးများမှ အမှုဖွင့် တိုင်တန်းခွင့် ၊  စုံစမ်းစစ်ဆေး ခွင့်လည်း

မရှိပေ ။ ထို့ကြောင့် မာရှယ်လောဖြင့် အုပ်ချုပ်သည် ဆိုလျှင် ဥပဒေဖြင့် 

ထိန်းချုပ်ခြင်း မရှိသော အကန့်အသတ်မဲ့ အာဏာဟူ၍ ပြောနိုင်သည် ။

ထို့ကြောင့် မာရှယ်လောသည် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးထက် အဆပေါင်းများစွာ 

ပြင်းထန် သည်ဟု ဆိုနိုင်သည် ။

(Credit-ကျမ်းကိုး)ဆရာမဒေါ်လှလှမော်